Rublun ucuzlaşması Rusiyada işləyən azərbaycanlıların kütləvi geri qayıtmasına səbəb olmayacaq

Türkiyə və Rusiyada milli valyutaların kəskin ucuzlaşması hər iki ölkəyə iş dalınca gedən həmyerlilərimizin qazancını nisbətən azaldacaq.

Bunu Sonxeber.az-a Milli Məclisin deputatı Rüfət Quliyev deyib.

Bununla belə, millət vəkili hesab edir ki, qonşu ölkələrdə dolların bahalaşması oralarda işləyən azərbaycanlıların geriyə kütləvi axınına səbəb olmayacaq.

Lirə və rubla təsir edən amillər

Onun sözlərinə görə, milli valyutanın mütəmadi olaraq nisbətən devalvasiyası dövlət tərəfindən aparılırsa, ölkəyə xarici kapitalın gəlməsi asanlaşır, digər tərəfdən daxili istehsal artır: "Çünki həmin ölkələrdə istehsal olunan mallar nisbətən ucuz başa gəlir və onları xaricə satmaq daha gəlirlidir. Məsələn, Yaponiya və Çin kimi dövlətlər bu cür addım atırlar".

R. Quliyevin fikrincə, Rusiya və Türkiyədə milli valyutaların kəskin ucuzlaşmasına təsir edən əsas amil siyasidir: "Hər iki ölkə son vaxtlar suveren siyasət aparmaq istəyirlər. Rusiyanın siyasəti daha çox hərbi müqayisələrlə bağlıdır, Moskva regionda aparıcı qüvvə kimi qalmağa və inkişaf etməyə çalışır. Qərb dünyası bunu qəbul etmək istəmir. Siyasətlə iqtisadiyyat arasında zəncirvari əlaqə var.

Türkiyənin son vaxtlar regionda və dünyada nüfuzunun artması və müstəqil siyasət yürütməsi ilə əlaqədar ölkənin milli valyutası lirə dollara qarşı ucuzlaşır. Ankaranın Suriya siyasəti, eləcə də regionda və ondan kənarda milli maraqlarını qoruması da iqtisadi təzyiqlərə gətirib çıxarıb.

Anormal devalvasiyadır

Rusiya iqtisadiyyatı son 300-400 ildə eyni səviyyədə inkişaf edir. I Pyotrun dövründən bu günədək bu ölkədə iqtisadi artım və inkişaf eyni tempdə gedir. Türkiyədə isə vəziyyət başqadır. Ankara son 10-15 il ərzində dünyada nüfuzunu artıraraq möhkəm addımlar atıb. Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın atdığı addımlar ölkənin iqtisadi və siyasi cəhətdən möhkəmlənməsinə xidmət edir. Təbiidir ki, Qərb bunları qəbul etmir və müxtəlif oyunlar aparır".

Deputat diqqətə çatdırıb ki, Türkiyə və Rusiyada baş verən devalvasiyalar, yəni yerli valyutaları kəskin ucuzlaşması anormal devalvasiyadır: "Yəni hər iki ölkədə baş verən bu prosesləri iqtisadi cəhətdən izah etmək mümkün deyil. Milli valyutaların ucuzlaşması təbii ki, ölkə əhalisinin yaşayışına mənfi təsir göstərir. Bu təkcə həmin ölkələrdə yaşayan etnik azərbaycanlılara deyil, oralarda yaşayan bütün millətlərə aiddir. Rusiyada 100-dən çox xalq yaşayır.

Putin demişdi ki, azərbaycanlılar...

Təqribən 7-8 il bundan əvvəl Rusiya Prezidenti Vladimir Putin demişdi ki, Rusiyada yaşayan azərbaycanlılar ölkələrinə, ailələrinə, qohum-əqrəbalarına 2 milyard dollardan çox pul göndərirlər. Təbii ki, rublun ucuzlaşması fonunda orada yaşayan həmyerlilərimizin Azərbaycana göndərəcəkləri vəsait həmin səviyyədə olmayacaq. Çünki qazanclar aşağı düşüb. Bütün dünyada orta sinif parçalanmağa başlayıb. Az bir hissə dəhşətli formada varlanır, çox hissəsi isə müflisləşməyə doğru gedir. Bu, bütün dünyada baş verən prosesdir.

Rusiyada rublun kəksin ucuzlaşması həm də iqtisadi səbəblərlə də bağlıdır. Orada yaşayan azərbaycanlıların yaşayış səviyyəsi nisbətən aşağı düşəcək. Müvafiq olaraq onların Azərbaycandakı ailələrinə, qohum-əqrəbalarına göndərəcəyi vəsaitlərin həcmində nisbi azalma müşahidə olunacaq.

Azərbaycanlılar kütləvi şəkildə geriyə qayıda...

Son 4-5 ilə nəzər salsaq görərik ki, Rusiya iqtisadiyyatı defolta gedirdi. 1 dolların məzənnəsi hətta 80-85 rubladək qalxmışdı. Həmin vaxt çətin vəziyyət yaransa da Rusiyaya iş dalınca gedənlərin geriyə kütləvi axını baş vermədi. İnanmıram ki, rubl və lirənin kəskin ucuzlaşdığına görə oralarda işləyən azərbaycanlıların kütləvi formada geriyə axını başlasın. Bunu da proqnozlaşdıra bilmərəm. Hər iki ölkədə işsizliklə əlaqədar problemin yaranacağını və nəticə etibarı ilə həmyerlilərimizin Azərbaycana qayıdacağını düşünmürəm. Türkiyə və Rusiyada milli valyutaların ucuzlaşması o səviyyədə deyil ki, oralardan azərbaycanlılar panik şəklində geri qayıtsınlar".

Məftun Salmanov

Telegramda izləyin

instagramda izləyin