Çin Yaponiyadan, Cənubi Koreyadan da əvvəl Filippinə təzyiq edəcək"-RƏY

Filippin rəhbərliyi 1999-cu ildən qüvvədə olan və ölkə ərazisində ABŞ Silahlı qüvvələrinin yerləşməsini nəzərdə tutan iki dövlət arasındakı hərbi müqavilədən çıxdığını bəyan etdi. Bu addımın atılmasına Vaşinqton tərəfindən "insan azadlıqlarının pozulmasında təqsirkar" kimi qələmə verilən Filippin senatoru Ronaldu dela Rosaya ABŞ ərazisinə daxil olmaq üçün vizanın verilməməsi təkan verdiyinə baxmayaraq, əsas səbəb kimi Manilanın Birləşmiş Ştatların hərbi kampaniyalarında iştirak etməməsini göstərmək olar. Filippin prezidenti Rodriqo Duterte bildirib ki, onun ölkəsi ABŞ-ın apardığı müharibələrdə artıq iştirak etməyəcək, çünki bu iştirak Filippinə qəddarlıq və əzabdan başqa heç nə gətirmir.
ABŞ-ın Filippinlə yaxşı münasibətlərdə olmaq arzusunu ifadə edən Ağ Evin rəsmi bəyanatına baxmayaraq, Manila öz qərarında israrlı görünür.
ABŞ-Filippin münasibətlərində yaranmış böhran Birləşmiş Ştatların ənənəvi müttəfiqləri ilə hərbi və siyasi əməkdaşlığa dair ziddiyətləri bir daha ortaya çıxarır.
Bu tendensiya qlobal təhlükəsizlik və geosiyasi rəqabət kontekstində hansı nəticələrə gətirib çıxara bilər?

Mövzu ilə bağlı politoloq Mübariz Əhmədoğlu Sonxeber.az-a danışıb. O, bildirib ki, ABŞ Çin və Rusiyanı özü üçün təhlükə hesab edir:
"Filippində baş verənlərə də sırf Çin konteksindən yanaşmaq lazımdır. Eyni zamanda Filippin görür ki, ABŞ hökumətinin Filippinə münasibəti ABŞ-ın əvvəllki prezidentlərinin münasibəti kimi deyil. Əslində Tramp hamı ilə münasibət dərəcəsini, o cümlədən Filippinlə də aşağı salıb. Hazırda ABŞ Çin ilə çox kəskin iqtisadi və hərbi rəqabətdədir. ABŞ Çinin ərazi bütövlüyünü Honkonq məsələsi ilə təhdid edir. Eləcə də Filippində də görürlər ki, Çin Filippinə və yaxud ümumiyyətlə Filippinin yerləşdiyi region ölkələri üçün kifayət qədər ciddi təhdidlər, təhlükələr yarada bilər. Çin əgər birbaşa ABŞ-ın üzərinə hücuma keçə bilməsə və yaxud ABŞ-a qarşı birbaşa addımlar atmasa eyni ilə ABŞ kimi ABŞ-ın müttəfiqlərinə qarşı mübarizəyə başlaya bilər. Bu anda Yaponiyadan, Cənubi Koreyadan da əvvəl Çin yəqin ki, Filippinə təzyiq edəcək. Ona görə Manilanın apardığı siyasəti anlamaq lazımdır. Kimsə dünya mətbuatında Manilanın siyasəti ilə Trampın apardığı siyasəti müqayisə edir". Amma məsələyə baxanda başqa nəticə çıxarmaq mümkün deyil.

Fəridə Ağazadə

Telegramda izləyin

instagramda izləyin