"Koronavirusdan qorunmaq üçün nələrə diqqət etməliyik?"-Baş infeksionistlə MÜSAHİBƏ
Azərbaycanın baş infeksionisti Cəlal İsayevin koronavirusun yayılması ilə bağlı Sonxeber.az-a müsahibəsi:
-Dünyanı cənginə almış təhlükəli koronavirus xəstəliyi ilə əlaqədar İranda 12 nəfərin öldüyü, 47 nəfərin də infeksiyaya yoluxduğu bildirilir. İran İslam Respublikasının məsafə baxımından yaxılığını nəzərə alsaq, xəstəlik ölkəmiz üçün nə qədər təhlükə doğurur?
-İranda belə xəstəliyin yayılması təbii ki, bizim ölkəmiz üçün xoş xəbər deyil. Çünki, həmin ölkə ilə bizim əlaqələrimiz var. Bunu nəzərə alsaq, Azərbaycanda xəstəliyin yayılma ehtimalı yox deyil. Bununla bağlı tədbirlər sistemi işlənib hazırlanır. Bilirsiniz ki, İran İslam Respubllikası ilə sərhəddə yerləşən Biləsuvar sərhəd-keçid məntəqəsi bağlanıb. Astara sərhəd-keçid məntəqəsində də insanların gediş- gəlişinə məhdudiyyətlər qoyulub. Gömrük Komitəsi, Səhiyyə Nazirliyi, Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyi, yəni Təbib gücləndirilmiş iş rejimində səhiyyə tədbirləri aparır. Hər halda insanlara məsləhətim budur ki, xəstəliyin yayılma dövründə İrana getməkdən çəkinsinlər. Yaxşı olar ki, getməsinlər. Əgər getməyə məcburdurlarsa, qidalanmalarına fikir versinlər. Sanitar- texniki qaydalardan keçməyən ərzaqlardan istifadə etməsinlər.
- Koronavirusun yayıldığı ölkə, yəni Çində maskalar fəqrlidir. Hazırda profilaktik tədbir kimi həmin maskalardan istifadə edilir. Bizdə hansı maskalarda istifadə edilməlidir?
- Adi maskalardan da istifadə etmək olar. Həmin maska olsun, ya adi maska, elə də fərq etmir. Həmin maska yoxdursa, adi maskadan istifadə etmək olar.
-Belə maskalar xəstəliyin qarşısını almaq üçün nə dərəcədə effektlidir?
- Əlbəttə müəyyən qədər effekt var. Yaxşı olar ki, elə maskaları xəstələr istifadə etsinlər. Çünki, bizim ölkəmizdə hələki belə xəstəlik hadisəsi qeydə alınmayıb.
- Hazırda Azərbaycan səhiyyəsində xəstəlik əleyhinə profilaktik tədbir kimi hansı dərmanlar mövcuddur və tədbirlər görülür?
-Virus əleyhinə profilaktik tədbir kimi istifadə edilən dərman yoxdur. Sadəcə orqanizmin müqavimətinin yüksəldilməsinə yönəlmiş tədbirlərin görülməsi lazımdır. İnsanlar normal qidalanmalı, zərərli adətlərdən çəkinməli, yorulmamalıdırlar. Orqanizmin zəifləməməsi üçün gərgin işlərdən qaçınılmalıdır. Yaxşı olar ki, İrana gedən insanlar su içmək istədikdə qablaşdırılmış sudan istifadə etsinlər, insanların çox toplaşdığı yerlərdə olmasınlar. Xəstə insanlarla təmasdan qaçsınlar. Əllərini tez- tez yumaqla müntəzəm gigiyena qaydalarına riayət etsinlər.
- Şəxs əgər belə bir halla qarşılaşarsa, ilkin tibbi yardım kimi necə hərəkət etməlidir? Birbaşa həkimə müraciət etməlidir yoxsa…?
- Əgər şübhəli şəxs varsa, onsuz da həmin şəxs Gömrük sərhəd-keçid məntəqəsindən keçəndə aşkarlanacaq. Elə həmin anda da xəstəxanaya yerləşdirilib, müşahidə altında saxlanılacaq. Qeyd edim ki, elə xəstələrdə özlərinin yoluxması ilə bağlı şübhələr əvvəldən mövcud olur.
-Dezinfeksiya etmək üçün hansı xüsusi məhlullardan istifadə edilməlidir?
-Viruslar dezinfeksiyaedicilərə qarşı son dərəcədə həssasdır. Adi dezinfeksiya edən vasitələrdən istifadə edilə bilər. 50 faizli spirt, xloramin məhlulu, başqa dezinfesksiyaedicilər virusları tələf edir. Bu viruslar xarici mühit təsirlərinə son dərəcədə davamsızdırlar, 37 dərəcədə 10- 15 dəqiqəyə tələf olurlar. Sıx təmasda virusun keçmə ehtimalı artır. Ona görə də insanlar kütləvi yerlərdən uzaq olmalıdırlar.
- Əgər ölkəmiz belə bir təhlükə ilə qarşılaşarsa, Azərbaycan Səhiyyəsinin bunu qarşılamağa nə qədər gücü yetər?
-Ölkəmizdə belə bir təhlükənin qarşısını almaq üçün Səhiyyə sistemi, həmçinin, digər aidiyyatı orqanlar gücləndirilmiş iş rejimində işləyirlər. Bizim xəstələri qəbul eləməyə artıq şəraiti olan palatalarımız var. Hazırda Ağciyər Xəstəlikləri İnstitutunda belə palatalar mövcuddur. Belə xəstələr olarsa, həmin xəstələr adı gedən xəstəxanada yerləşdirilib, müalicəsi aparılacaqdır.
Bildirim ki, koronavirusa yoluxan insanların cəmi 16 faizində ağciyərlərin zədələnməsi müşahidə olunur, 3 faizi isə tələf olur. Yəni, mövcud koronavirus keçmiş yoluxucu xəstəliklər arasında ölüm faizi ən aşağı olandır.
Şəlalə Babayeva
Sonxeber.az Telegramda izləyin instagramda izləyin
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255
Facebookda Paylaş