Koronavirus: pandemiya zamanı psixikanı necə qorumalı
Artıq bir neçə müddətdir ki, koronavirus pandemiyası ucbatından dünyada bir qeyri-müəyyənlik hökm sürür, yoluxmalarla bağlı xəbərlərin ardı-arası kəsilmir. Bu vəziyyət insanların, xüsusilə də psixi pozuntulardan əziyyət çəkən şəxslərin psixikasına təsir etməyə bilməz. Bunun qarşısını necə almaq olar?
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) bununla bağlı tövsiyələrini açıqlayıb, ekspertlər və sosial şəbəkə istifadəçiləri onları bəyənib.
Britaniyanın "AnxietyUK" assosiasiyasının əməkdaşı, həyəcan tutmalarında insanlara kömək edən Niki Lindberq vəziyyətə nəzarəti itirmək qorxusunun bir çox psixi pozuntulara, məsələn, həyəcan hissinin yaranmasına səbəb olduğunu deyir.
"Mind" xeyriyyə təşkilatının nümayəndəsi Rouzi Uiterli də eyni fikirdədir: "Nə baş verəcəyini bilməmək, gələcəklə bağlı qorxuya düşmək və hər an nəsə pis bir şey baş verəcəyini gözləmək insanları həyəcanlandırır. Koronavirusun yayılması belə bir situasiya yaradıb".
Ekspertlərin sözlərinə görə, psixi pozuntulardan əziyyət çəkən insanların bu günlərdə əlavə yardıma ehtiyacı var, ancaq istisnasız olaraq hamı sağlamlığının qeydinə qalmalıdır.
Mümkün qədər az xəbər oxuyun və ciddi mənbələr seçin
Koronavirusla bağlı xəbərlər Kent qraflığının sakini, iki uşaq atası, xeyli vaxtdır həyəcan hissiylə mübarizə aparan Nikin vəziyyətini daha da pisləşdirib. O, son günlər panika həmlələrindən əziyyət çəkir.
"Həyəcan hissinə qapılanda fikirlərimi idarə edə bilmirəm, mənə elə gəlir ki, tezliklə fəlakət baş verəcək" deyən Nik valideynlərinə və ailəsinin yüksək risk qrupuna aid digər üzvlərinə görə narahatlıq keçirir:
"Adətən, özümü piss hiss etməyə başlayan kimi bu ovqatı yaradan situasiyadan uzaqlaşıram, ancaq indi heç nəyə nəzarət edə bilmirəm".
İnternetdə və sosial şəbəkələrdə xəbər oxumamaq ona yaxşı təsir edir. Nik "AnxietyUK" təşkilatının onun kimi adamlara yardımını da effektli hesab edir.
Sizə pozitiv təsir etməyən informasiyaları oxumağa və ya onlara baxmağa sərf etdiyiniz vaxtı azaldın. Xəbərlərlə tanış olmaq üçün konkret bir vaxt seçin.
Mediada çox sayda yalan məlumat dərc edildiyini nəzərə alaraq informasiyanı rəsmi mənbələrdən - hökumətin və səhiyyə nazirliklərinin saytlarından əldə edin.
Sosial şəbəkələrdən uzaqlaşın və sizi həyəcanlandıran bütün mənbələri bloklayın
Mançesterli Alisonun 24 yaşı var. O, səhhətiylə bağlı ciddi narahatlıq keçirir və əmindir ki, koronavirus haqqında daha çox şey bilmək üçün xəbərləri mütəmadi izləməlidir. Ancaq Alison sosial şəbəkələrin panika yarada biləcəyindən də xəbərdardır:
"Bir ay əvvəl mən heştəqlər vasitəsilə informasiya axtaranda gördüm ki, şəbəkələr yoxlanılmamış "zibillə" doludur. Həyəcanlanmağa başladım, tam çıxılmazlıq hiss edib ağladım".
İndi o, mənbə seçimində daha ehtiyatlı davranır, koronavirusla bağlı həştəq xəbərlərini oxumur. Alison müvəqqəti olaraq sosial şəbəkələrdən və televizordan uzaqlaşıb, daha çox kitab oxumağa başlayıb.
Çıxış yollarından biri də sizi müzakirələrə cəlb edə biləcək bildirişləri qapatmaq, istəmədiyiniz mövzulardan yazan profilləri izləmədən çıxarmaqdır.
Sizi həyəcanlanmağa məcbur edən "WhatsApp" qruplarını, "Facebook" statuslarını və digər informasiya mənbələrini bloklayın.
Əllərinizi yuyun, amma şitini çıxarmayın
Sonxeber.az Telegramda izləyin instagramda izləyin
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255
Facebookda Paylaş