"Pasiyentlərin bizi yoluxdurma riski çoxdur" - Pandemiya dövründə stomatoloqların işi
Məlumdur ki, koronavirus səbəbindən həyatını itirən və risk altında olan peşə sahiblərindən biri həkimlərdir. Pandemiyanın özü ilə gətirdiyi təhlükədə bəzən nə qədər yardımçı olmaq istəsələr də, virusun qurbanı həm də özləri ola bilirlər. Bir nəçə gün öncə həyatını itirən 37 yaşlı stomatoloq Tərlan Hüseynli də məhz bu həkimlər sırasındadır. O, qızdırma və təngənəfəslik səbəbi ilə yerləşdirildiyi xəstəxanada koronavirusdan dünyasını dəyişib. Bəli, pandemiyada stomatologiya uzrə ixtisaslaşmış həkimlər təhlükə ilə üz- üzədir. Maraqlıdır, stomatoloqlar özlərini virusa yoluxmuş pasiyentlərdən necə qoruya bilirlər? Nəzərə alsaq ki, virusa az miqdarda yoluxan və bunu gizlədən xəstələr var. Həmin insanlar müayinədə iştirak edə bilərmi?
Bununla bağlı Sonxeber.az-a stomatoloq Dr Oruc Hüseynli danışıb:
"Pandemiya ilə əlaqəli bütün həkimlər risk altındadır. Stomatoloqlar daha çox risk altındadır. Çünki onlar pasiyentlərlə olduqca yaxın təmasda işləyirlər. Aparatla isləyəndə ağızdakı tüpürcək, su damlaları toz və xırda damlalar şəklində insan nəfəsinə kəçə bilir ki, bu da istər-istəməz yoluxmanı tezləşdirir. Stomatoloqlar nə qədər qoruyucu maska, eynək və digər vasitələr taxsalar da, yenə də ən böyük risk altında olan həkimlərdəndir. Həkimlərə N95 maskalarından istifadə etməyi məsləhət görürəm. Bu maskalar virusdan nisbətən daha yaxşı qoruyur".
Stomatoloq Oruc Hüseynli pandemiya dövründə xəstələrin təcili hallarda stomatoloqlara müraciət etməli olduğunu məsləhət edib:
"Yaxşı olar ki, pandemiya dövründə insanlar təcili hallar, gözləyə bilməyən proseduralar olan zaman həkimə müraciət etsinlər. Buna baxmayaraq, xəstə əgər özündə narahatlıq hiss edirsə həkimə bunu deməli və həmin gün müayinə vaxtını dəyişdirməlidir. Bizə müraciət edənləri maarifləndirmək üçün qapıya, liftə "özünüzu narahat hiss edirsinizsə müayinə vaxtını dəyişin, maskasız klinikaya daxil olmayın" kimi xəbərdarlıqlar yazmışıq. Çünki gözləyən pasiyentlər də ola bilər. Stomatoloqlar, eləcə də mən, assistentim maskadayıq və pasiyenti yoluxdurmaq riskimiz demək olarkı yoxdur, pasiyentin bizi yoluxdurmaq riski isə çoxdur. Xəstə insanların maska taxması nəticəsində sağlam insanlar daha çox qoruna bilir. İşimizi davam etdirə bilmək üçün pasiyentlərlə görüşləri seyrək təyin edirik, demək olar ki bir pasiyent digərini növbəyə görə gözləmir. Otağın havası dəyişilir, bütün aparat steril olunur, birdəfəlik istifadə olunan hər şey yenilənir. Bunun ardından pasiyent müayinə üçün otağa dəvət edilir. Bu virusun yoluxdurucu qabiliyyəti çox yüksəkdir. Ona görə düşünürəm ki, pandemiya dövründə pasiyentlər məsuliyyətli olmalıdırlar ki, həkimləri və başqa insanları yoluxdurmasınlar. Bizə müraciət edən pasiyentlər onlara necə həssaslıqla yanaşdığımızı təsdiqləyə bilər. Virusa az miqdarda yoluxan və bunu gizlədən insanlar da təbii ki var. Bu biz və virusdan qorunan sağlam insanlar üçün böyük təhlükədir. İnanıram ki, insanlar öz vicdanları ilə davranarlar. Xəstələr əgər özlərində narahatlıq, hərarət, halsızlıq, boğazda qıcıqlanma, burun tutulması, təngənəfəslik və öskürək hiss edərlərsə, klinikaya gəlmədən müayinə vaxtlarını dəyişdirməlidirlər. Bəzən qorxub, utanıb gizlədirlər və elə bilirlər ki, biz onları qəbul etməyəcəyik. Maksimum bu xəstəlikdən 3 həftəyə sağalma olursa, nəyə görə də biz həmin pasiyentləri qəbul etməyək? Sağalandan sonra insanlar həkimə müraciət etsələr daha yaxşı olar".
Şəlalə Babayeva
Sonxeber.az Telegramda izləyin instagramda izləyin
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255
Facebookda Paylaş