"Pandemiya ölkənin qida sənayesinə mane olmayıb"-EKSPERT

Dünyanın bir sıra ölkələrindən fərqli olaraq pandemiya dövründə Azərbaycanda qida sənayesi müəssisələrinin heç birində istehsal dayandırılmadı və ya məhdudlaşdırılmadı. Əksinə, ən böyük istehsal artımı paytaxtın qida müəssisələrində qeydə alınıb. Beləliklə, Bakı Şəhər Statistika İdarəsinin məlumatına görə bu ilin yanvar-iyun aylarında qida məhsullarının istehsalında 8,4%, içkilərdə 6,2%, tütün məmulatlarında 49,9% artım qeydə alınıb. Bununla yanaşı, ən yüksək artım kolbasa istehsalında 70,5% və peçenye istehsalında 2,3 dəfə qeydə alınıb.

Bununla bağlı iqtisadçı-ekspert Rəşad Həsənov Sonxeber.az-a açıqlama verib.

Ekspert, Azərbacyanda qida məhsularının istehsalının dayandırılmadığının çox yaxşı hal olduğunu qeyd edib:

"Azərbaycanda ərzaq məhsullarının istehsalı davam etdi. Dünyada izolyasiya tədbirləri nəticəsində bir sıra ölkədə ərzaq məhsullarının istehsal prosessi pozlub. Bu da həmin ölkələrdə ərzaq qıtlığına və qida məhsularında qiymət artımına səbəb olub. Bildiyiniz kimi Azərbaycan bəzi qida məhsullarını xaricdən idxal edir. Pandemiya dövründə sərhədlərin bağlanması və digər qolobal problemlər Azərbaycanda ciddi səviyyədə idxal inflyasiya risqini yaradırdı. Ancaq istehsalatın dayanmaması bu istiqamətdəki təyziqləri və risqləri neytralaşdırdı. Makroiqtisadi göstəricilərə nəzər salsaq burada görmək olar ki, istehsalın dayandırılmaması həm məşğuluq, həm də iqtisadi artım baxımından bu sahələr müsbət mənada təsiri olub.

Xammal asılılığını aradan qaldırılması münkün olan bir məsələ deyildir. Bildiyiniz kimi Azərbaycanda bir sıra məhsulların xammal baxımından idxaldan aslıdır. Təbii ki, pandemiya dövründə yükdaşımalarla bağlı çətinliklərin yaranmasına səbəb olur. Biz müəssələrlə aparılan müzakirələrdə müşahidə etdik ki, sahibkarlar daha çox məhsuların daşınması üçün tələb olunan zamanın və sifarişlərin qəbulundan sonra çatdırılması vaxtına qədər çox böyük vaxt itkisindən əziyyət çəkdiklərini bildiriblər. İdxaldan asılıq məhz bu baxımdan ərzaq məhsulları və müəyyən qədər istehsalat üçün də risqlər yaradır.

Düşünürəm ki, pandemiyanın qida səanyəsinə yaratdığı problemlərin əsas hissəsi geridə qalıbdır. İdxal oluna malların ölkəyə gətirliməsində çətinliklərin olması yerli isthesalçı şirkətlər üçün bir fürsətdir. Yerli istehsalçılar pandemiyanın yaratdığı bu şəraitdən məharətlə istifadə edib bazar payını artırılması istiqamətində adımlar ata bilərlər. İndiki vəziyyətdə xarici rəqiblərin azalması, yerli istehsalçıların özünü göstərmək imkanı verdi. Çox təəssüf ki, Azərbaycanda uzun müddətli strategiyası olan şirkətlərin sayı kifayət qədər deyil. Bizdə yerli istehsalatçıların əsas problemi odur ki, qısa müddətli taktiki gedişlə ayaqda durmağa çalışırlar. Qısa müddət ərzində yaranmış fürsətlərdən düzün şəkildə istifadə edə bilmirlər, qiymət artımı kimi imkanlardan yararlanıb müştəri qazanmaq əvəzinə daha çox qazanmağı seçirlər. Bu da onların uzun müddət fəaliyyət göstərməsinə və böyüməsinə manə törədir ki, xarici istehsalçılarla rəqabət apar bilmirlər. Buna baxmayaraq Azərbaycanda uzun müddətli strategiyası olan şirkətlər və sahibkarlar da az deyil. Onlar yaranmış bu vəziyyətdə öz xeyirləri üçün istifadə edib, bazar payılarını genişləndiriblər".

Türkay Həsənli

Telegramda izləyin

instagramda izləyin