"Türkiyə regionda geosiyasi, iqtisadi enerji maraqlarını müdafiə edir"-RƏY

Liviyada Türkiyənin dəstəklədiyi Milli Razılıq Hökuməti qüvvələri general Xəftər qüvvələri ilə müharibədə üstünlüyü ələ alır. Son günlərdə MRH qüvvələri 2014-cü ildən bu yana Xəftər qüvvələrinin nəzarətində olan strateji əhəmiyyətə malik Vattiyə hərbi hava bazasını geri alıb. Bu, son zamanlarda müharibənin gedişində müşahidə olunan ciddi dəyişiklikdir. Qərb sahilində Xəftər qüvvələri ciddi uğursuzluqlara düçar olaraq son həftələrdə bir neçə məntəqəni itirib.

Bu daha çox Türkiyənin dəstəyi nəticəsində mümkün olub. Buna görə də ötən həftə BƏƏ, Misir və bir neçə Avropa ölkəsi Türkiyənin Liviyadakı faliyyətini təqnid edən birgə bəyanat yayıb. Əgər proses bu şəkildə davam edərsə, Liviyada sülh və ya Xəftərin məğlubiyyəti baş verə bilər.

BMT-nin Liviya üzrə xüsusi təmsilçisi vəzifəsini icra edən Stefani Uilyams Liviya böhranında həlledici mərhələsinə gəlindiyini bildirib. O, xəbərdarlıq edib ki, iki tərəfə silah, hərbi təchizat və muzdlu əsgər göndərilir.

Türkiyə Milli Razılıq Hökumətini dəstəkləyir və ötən il noyabrın 28-də əldə olunan razılaşmaya əsasən Türkiyə bu hökumətə hərbi yardım göstərir. Məhz bu yardım müqaviləsindən sonra Liviyada döyüş cəbhəsində vəziyyət Milli Razılıq Hökuməti xeyirinə dəyişib. Bu da öz növbəsində Ankaranın regional siyasətdə mövqelərinin güclənməsi kimi qiymətləndirilir.

Mövzu ilə bağlı politoloq Nəzakət Məmmədova Sonxeber.az-a açıqlama verib.

Politoloq bildirib ki, Türkiyənin bu məsələdə üstünlüyü Rusiyanın iştrakı olmadan çətin ki, mümkün olardı. Ərdoğan bir neçə dəfə Putini "öz sözünü deməyə" çağırmışdı:

"Rusiya elə bir ölkədir ki, onun SSRİ-nin varisi kimi Yaxın Şərqdə təsir imkanları çox genişdir. Həmçinin Suriyada qazandığı müvəffəqiyyət onun nüfuzunu artırdı. Təsadüfi deyil ki, Yəməndəki bəzi qüvvələr Rusiyanı bu ölkəyə dəvət etməyə çalışırdılar və hesab edirdilər ki, Rusiya kimin tərəfində olsa, onun qalib gəlmək şansı çoxdur. Ola bilsin ki, Rusiya Liviyada Xəftərin yol verdiyi bəzi səhvlər ucbatından ona dəstəyin düzgün olmadığını anladı, yaxud Ərdoğan və Putin Suriyada olduğu kimi Liviyada da müəyyən razılığa gəldilər. Hər halda Liviyada Çin, Aİ, ABŞ, Misir, İsrailin də maraqları var və Rusiya ilə Türkiyə öz mövqelərini daha çox yaxınlaşdıra bilməyiblər.

Artıq Türkiyə Liviyanın tanınmış hökumətinə müraciət edərək neft-qaz yataqlarının işlənməsini istəyib. "Turkish Petroleum" şirkəti bu işi həyata keçirəcək. Təbii ki, bu, digər maraqlı qüvvələrin qəzəbinə səbəb olub. Lakin Türkiyə qətiyyət nümayiş etdirir və belə də davam edəcəyi gözlənilir. Lakin bu, Liviyada gərginliyi artıracaqdır. Misir, Səudiyyə Ərəbistanı və s. ərəb ölkələri qətiyyətlə buna qarşı çıxır. Lakin Türkiyə də burada yeni oyunçu deyil. Bu ölkə uzun əsrlər Osmanlı imperiyasına daxil olub. Liviya nefti isə son 20 ildə Türkiyəyə axıdılıb.

Türkiyə regionda geosiyasi, eyni zamanda iqtisadi enerji maraqlarını müdafiə edir və bundan sonra da edəcək. Lakin digər böyük oyunçuların da burada marağının olması Liviyanın yaxın illərdə qeyri-sabit bir ölkə kimi qalmaqda davam edəcəyini şərtləndirəcəkdir".

F.Ağayeva

Telegramda izləyin

instagramda izləyin