Ölkədəki haqsız rəqabət formaları - ARAŞDIRMA

Ölkədəki haqsız rəqabət formaları - ARAŞDIRMA"Gücünüzü rəqiblərinizin zəif tərəfləri üzərinə yönəldin", "Rəqiblərinizə önəm verin, xətalarınızı ilk olaraq onlar görərlər", "Rəqabətin qəlbi və ruhu müştəriləri cəlb etməyi bacarmaqdır".

Bunlar məşhur biznes adamlarının rəqabətlə bağlı fikirləridir və hər birində söhbət haqlı rəqabətdən gedir. Yəni ortaya rəqibindən daha yaxşı iş qoymalı, seçilməlisən. Ancaq rəqabətin bir də haqsız forması var.

Bu günlərdə onlayn sifarişlə yemək çatdırılması həyata keçirən şirkətlərdən birinə İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti yol verilmiş haqsız rəqabət hallarının qarşısının alınması və aradan qaldırılması məqsədilə məcbur olan göstəriş verib, habelə haqsız rəqabətə yol verdiyinə görə müəssisə barədə maliyyə sanksiyası tətbiq edib.

Amma zaman-zaman başqa şirkətlərin də haqsız rəqabətə yol verməsi ilə bağlı fikirlər səsləndirilir. Bəs biznes mühitimizdə bazar qaydalarına zidd olan hansı rəqabət halları var? Dövlətin bir şirkətlə bağlı gördüyü bu tədbir düzgün rəqabətli bazar mühitinin təmini üçün nə dərəcədə effektlidir?

Sonxeber.az xəbər verir ki, "Kaspi" qəzeti mövzu ilə bağlı məqalə dərc edib.

Almaniyada çalışan iqtisadçı Murad Calalov bildirib ki, haqsız rəqabət ölkə iqtisadiyyatı üçün arzuolunmaz haldır və inkişafa nail olmaq istəyən dövlətlər bununla sərt mübarizə aparırlar:

"Avropa təcrübəsində görürəm ki, rəqabətli bazar mühiti üçün dövlət nəzarəti daim olmalıdır. Sərt qaydalar var, onlardan kənara çıxmaq olmaz. Almaniya Ticarət Qanunları kitabı var. Hansısa şirkət qurursunuzsa, o kitab sizə verilir, nələrə əməl etməli olduğunuz orda qeyd edilib. Məsələn, uşağı cəlbedici yolla maraqlandırıb valideynini nəyisə almağa məcbur etmək belə qadağandır. Yaxud reklam edirlər ki, filan məhsulumuz var, mağazada çoxdur, gedirsən, deyir ki, o məhsul bitib, başqasını təklif edək. Yaxud endirim edirlər, deyirlər ki, bu məhsulu alsanız, filan xidmətlər sizə pulsuz olacaq. Amma baxırsan ki, elə yüksək qiymətədir ki, pulsuz dedikləri xidmətin haqqı da artıqlaması ilə o ödənişin içindədir. Bunlar haqsız rəqabət növlərindəndir".

M.Calalov qeyd edib ki, rəqabət qaydalarından kiçik bir yayınma qısa zaman kəsiyində belə xırda şirkətləri bazardan çıxara bilir:

"Məsələn, bir şirkətin qiymətləri digər şirkətlərə nisbətən qəfil endirməsi qısa zaman kəsiyi üçün haradasa qəbul ediləndir. O da endirimin səbəblərinə baxır. Məsələn, şirkətin filialı bağlanır, ərzaq məhsuludursa, istifadə tarixinin bitməyinə az qalıb və s. Bu endirimlər 1 gün, 1 həftə, maksimum 1 ay çəkə bilər. Amma uzun zaman ərzində qiymətin digər şirkətlərə nisbətən çox aşağı endirilməsi haqsız rəqabət sayılır. Bu, digər büdcəsi aşağı olan şirkətlərin bazardan çıxmasına yol açmış, dövlətin iqtisadi gücünə təsir etmiş olur".

Biznes idarəçi, biznes konsultant Anar Bayramov haqsız rəqabətin Azərbaycanda rast gəlinən formalarından danışıb:

"Bir forması hökmran mövqeyi olan - bazar payı 35-40 faizdən çox olan şirkətlərin öz güclərindən istifadə edib bazarda qiymətləri həddindən artıq aşağı etməsi, yaxud kəskin artırması kimi metodlardır. Bazarda rəqabət şəraitini məhv edirlər. Digər metod bir neçə oyunçunun birləşməsidir. Yəni bəzən sektor üzrə bazarda hökmran bir şirkətin mövqeyi olmur, amma bir neçə şirkət birləşib "sözü bir yerə qoyur". Məsələn, danışırlar ki, filan məhsulun satışında qiyməti filan məbləğdən aşağı etməyək. Bu, həmin şirkətlərin bazarda hökmranlıq etməsinə gətirir. Başqa məsələ inzibati gücdən istifadədir. Hansısa məmura bağlı şirkətin inzibati resurslardan istifadəsi də haqsız rəqabətdir".

A.Bayramov qeyd edib ki, dövlət idarələrində də haqsız rəqabətə yol vermə halları var:

"Məsələn, tenderlərin şəffaf keçirilməməsi halları. Yaxud dövlət qurumu hər il eyni şirkətlə işləyir. Başqa şirkətlərə təklif vermək üçün şərait yaratmır. Bunlar da rəqabət mühitinin pozulmasına səbəb olur".

A.Bayramov bildirib ki, inkişaf istəyən dövlətlər haqsız rəqabətlə hər zaman mübarizə aparmalıdırlar:

"İqtisadi, biznes fəaliyyəti üçün ölkədə şərait olmalıdır. Bunlardan biri də haqlı rəqabət mühitidir".

Vəkil Aygün Əliyeva deyir ki, "Haqsız rəqabət haqqında" qanunun tələblərinin pozulmasına görə təqsirli şəxslər ölkə qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş qaydada inzibati və cinayət məsuliyyəti daşıyırlar. Qanunun pozulmasına görə bazar subyektlərinə maliyyə sanksiyaları tətbiq edilir:

"Yol verilən hərəkətlərə, onun ilk dəfə, yaxud təkrar törədilməsi və s. məsələlərə görə sanksiyanın məbləği dəyişir. Bu qanunu pozan müvafiq icra hakimiyyəti orqanları, bazar subyektləri və onların vəzifəli şəxsləri qanun pozuntusunu dayandırmaq və onun nəticələrini aradan qaldırmaq haqqında Azərbaycan Respublikasında antiinhisar siyasətini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanının icrası məcburi olan göstərişlərini yerinə yetirməyə borcludurlar. Məsələn, qanunsuz əldə olunan mənfəəti qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada büdcəyə ödəməyə, vurulmuş zərəri, tətbiq edilmiş maliyyə sanksiyalarını ödəməyə borcludurlar".


Sonxeber.az
Telegramda izləyin
İqtisadiyyat   Baxılıb: 2626   Tarix: 27 noyabr 2022  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255

Facebookda Paylaş


Oxşar xəbərlər

.

Bitkoinin qiyməti tarixində ən yüksək səviyyəyə çatıb

Bitkoin kriptovalyutasının qiyməti tarixində ilk dəfə 79 min dolları keçib, bu isə əvvəlki rekord 78 min dollardan yalnız dəqiqələr sonra baş verib. "Report"un xəbərinə görə, bu, ticarət məlumatlarından məlum olub. "Bybit" kriptovalyuta birjasında Bakı vaxtı ilə saat 08:55-də bitkoini

10 noyabr
.

Bakıda fantastik qiymətə alça satılır

Başa çatmaqda olan payız mövsümdə Bakıda fantastik qiymətə alça satışa çıxarılıb. Ekzotik meyvə mağazasından Qaynarinfo-ya verilən məlumata görə, Avstraliyadan gətirilən göyçənin 5 ədədi 50 manata, 10 ədədi 70 manata, 15 ədədi isə 90 manata 10 təklif edilir. Məlumata görə, hazırda mağazada cümə endirim

4 dekabr
.

COP29-da yalnız onlar pulsuz qida ilə təmin olunacaq

"COP29-un keçiriləcəyi məkan müəyyənləşdikdən sonra Bakı Stadionunda üç yeni mətbəxin qurulmasına start verdik". APA-ya istinadən xəbər verir ki, bunu COP29 üzrə Keyterinq, Təmizlik və Tullantıların Təmizlənməsi Dempartmentinin şöbə müdiri Anar Zeynalov jurnalistlərə açıqlamasında deyib.

31 oktyabr
.

Gömrük Komitəsi məlumat yaydı: Sərhəddən bunları keçirmək olar - MƏLUMATLAR

Azərbaycanda 18 yaşına çatmış hər bir fiziki şəxs gömrük sərhədindən keçərkən müəyyn olunmuş qaydalara əməl etməlidir. Bu barədə -a Dövlət Gömrük Komitəsindən məlumat daxil olub. Təyinatı istehsal, yaxud kommersiya məqsədləri üçün nəzərdə tutulmayan, zəruri ehtiyacların ödənilməsi üçün nəzərdən tutula

31 oktyabr
.

Azərbaycanda unun son qiymətləri - RƏSMİ

Azərbaycanda oktyabrın 28-dən etibarən unun topdansatış qiyməti məlum olub. xəbər verir ki, bu barədə İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarlarına Nəzarət Dövlət Xidməti məlumat yayıb. Bildirilib ki, hazırda ölkədə 50 kq-lıq ən ucuz un növü ("Dəvəçi-Taxıl") 25.30 manat

30 oktyabr
.

Azərbaycanda "1000 manat"lıq pul dövriyəyə buraxılır? - AÇIQLAMA

Bildiyimiz kimi, Azərbaycan Respublikası Prezidenti tərəfindən 7 fevral 2005-ci il tarixdə "Azərbaycan Respublikasında pul nişanlarının nominal dəyərinin və qiymətlər miqyasının dəyişdirilməsi (denominasiyası) haqqında" imzalanmış fərmana uyğun olaraq 2006-cı il yanvarın 1-dən etibarən yen

15 oktyabr
.

"Hinduşka"nın qiyməti niyə bahadır?

Bayrama yaxın hind toyuğunun qiymətinin artması müşahidə olunur. xəbər verir ki, bu artımın bir neçə əsas səbəbi vardır. İlk növbədə hind toyuğunun istehsalı digər toyuq növlərinə nisbətən daha çətin və bahalıdır. Hindtoyuqları daha çox yem və xüsusi qayğı tələb edir. Bu da istehsalçıların xərclərin

14 dekabr
.

Balığın qiyməti niyə bahalaşıb? - AÇIQLAMA

Son günlər vətəndaşlar ölkədə balığın qiymətinin artmasından şikayət edirlər. Satıcılar isə bildirir ki, balıq azaldığı üçün qiymət artır. Bəs görəsən balığın qiymətinin artmasının səbəbi nədir? . Mövzu ilə bağlı – a açıqlama verən iqtisadçı Xalid Kərimli bildirib ki, buna səbəb balıq idxalının rüsumunu

29 oktyabr
.

Bir sıra ölkələrdə banklar Rusiyanın "UnionPay" kartlarına xidməti dayandırıb

Bir sıra ölkələrdə banklar Rusiyanın "Qazprombank" şirkəti tərəfindən buraxılmış "UnionPay" ödəniş sisteminin bank kartlarına xidməti dayandırıb. bu barədə TASS-a istinadən məlumat verir. Bildirilib ki, Tailandda banklar vəsaitlərin çıxarılması cəhdində "UnionPay" kartın

24 noyabr