Asiya və Afrika tədricən bir-birindən uzaqlaşır: Təhlükə nədədir?
Asiya ilə Afrika arasındakı tektonik sərhəd tədricən bir-birindən uzaqlaşır. Yeni məlumatlar göstərir ki, iki qitənin sərhədindəki tektonik çat yavaş, lakin davamlı şəkildə genişlənir.
Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə "IFLScience" yazır.
Hərəkət Süveyş körfəzində – materik Misirlə Sina yarımadası arasında uzanan dar dəniz zolağı boyunca yerləşən dərin yer qabığı çatında baş verir. Bu çat, təxminən 25 milyon il əvvəl Ərəbistan və Afrika tektonik plitələrini ayıran Böyük Qırmızı dəniz riftinin şimal hissəsini təşkil edir.
"Geophysical Research Letters" jurnalında dərc edilən yeni araşdırma göstərir ki, əvvəllər qeyri-aktiv və "uğursuz" hesab olunan bu rift gözləniləndən daha fəaldır. Süveyş riftinin formasını və bu gün dəniz səviyyəsindən yuxarı qalxmış qədim mərcan riflərinin yerləşməsini araşdıran alimlər müəyyən edib ki, burada yer qabığı ildə təxminən 0,55 millimetr sürətlə genişlənməkdə davam edir.
Tədqiqatçılar hesab edir ki, bu nəticələr geoloji riftlər haqqında qəbul edilmiş təsəvvürləri yenidən dəyərləndirməyə məcbur edə bilər. Onların fikrincə, riftlər sadəcə "aktiv" və ya "passiv" olmur. Onlar müxtəlif aktivlik səviyyələri arasında keçid edə, uzun müddət sakit qaldıqdan sonra isə yenidən zəif hərəkətlənə bilərlər.
"Tədqiqat göstərir ki, genişlənməyə davam edən Süveyş rifti yanlış təyin edilmiş riftlər kateqoriyasına uyğun gəlmir. Bu, onun aktiv tektonik sərhədə yaxınlığı ilə bağlı ola bilər. Nəticələr, dünyada qeyri-aktiv hesab edilən riftlərin yenidən qiymətləndirilməsinin vacibliyini ortaya qoyur və göstərir ki, daxili quru riftlərinin inkişafı yavaşlamalarla müşayiət oluna bilər", deyə alimlər bildirir.
Mütəxəssislərin vurğuladığına görə, Süveyş riftindəki bu zəif hərəkətlər yaxın zamanlarda Asiya ilə Afrikanın qopmasına səbəb olmayacaq. Tektonik plitələrin hərəkəti mürəkkəb prosesdir və milyonlarla il ərzində inkişaf edən çoxsaylı xırda sürüşmələrdən ibarətdir. Lakin bölgənin digər hissələrində tektonik qüvvələr gələcəkdə böyük kontinent ayrılmalarına zəmin hazırlaya bilər.
Süveyş körfəzinə yaxın ərazilərdə dünyanın ən böyük rift sistemlərindən biri olan Şərqi Afrika riftinin geniş fəaliyyəti müşahidə olunur. Bu rift Efiopiya, Keniya, Konqo Demokratik Respublikası, Uqanda, Ruanda, Burundi, Zambiya, Tanzaniya, Malavi və Mozambikdən keçərək uzanır.
Çoxsaylı məlumatlar göstərir ki, bu proses Somaliyə aid tektonik plitənin daha böyük Nubiya plitəsindən ayrılmasına və yaranan boşluqda yeni dənizin formalaşmasına gətirib çıxara bilər. Bu isə Şərqi Afrikanın qitənin digər hissəsindən ayrılması deməkdir.
Bunun baş verməsi üçün isə hələ milyonlarla il tələb olunur. Lakin Süveyş və Şərqi Afrika riftləri göstərir ki, Yer sabit və dəyişməz bir daş kürəsi deyil. İnsan baxışından planetimizin səthi hərəkətsiz görünə bilər, lakin o, fasiləsiz və sezilməyən şəkildə dəyişir.
Sonxeber.az
Telegramda izləyin
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666
Facebookda Paylaş











Bu şəxslər yaşa görə 220 manat müavinəti daha tez ala bilər
Azərbaycanda daha bir bayram günü iş olmayacaq
Mülayim payızdan sonra qış çox sərt keçir - Ekoloqdan XƏBƏRDARLIQ
İran məhsullarının satışı ölkədə niyə qadağan olunmur? - SOSİOLOQ AÇIQLADI
"Ayın 4-ü evə buraxıldı, 5-i öldü" - Həkimləri ittiham edirlər
Qəzaya uğrayan AZAL təyyarəsinin içindən heç yerdə görmədiyiniz KADRLAR - Hökümə Əliyeva son dəfə sərnişinləri salamlayır
Vətəndaş ilə qızıl satıcısı arasında alış-veriş zamanı baş verən maraqlı anlar gündəm oldu - VİDEO
Sabah leysan xarakterli yağış yağacaq - HAVA PROQNOZU
Dəm qazının qurbanı olan 18 yaşlı Leylinin - Fotoları
Çox öskürmək ziyandır
"Sədərək"də fəhlə bankomatdan sahibkarın pullarını oğurladı
Röya Ayxan atası Yaqub Nəcəfovla bağlı danışdı
İşçiləri aparan mikroavtobus aşdı: 12 nəfər yaralandı (YENİLƏNİB)
"Belə əlamətlərin məktəb psixoloqu və pedaqoji heyət tərəfindən vaxtında qeydə alınması və müdaxilə edilməsi qanunvericiliyin də tələbidir"
Ziya Məmmədovun səs-küylü tələbə yoldaşının oğlu - Yarım milyon mənimsəyib