Dahi Sahibirin 158 illiyi-Şairin həyat yolu

Bu gün, mayın 30-u, görkəmli Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri Mirzə Ələkbər Sabirin anadan olmasının 158-ci ili tamam olur.

Satiranın ustadı sayılan Sabirin əsərləri yaşadığı dövr Azərbaycanın reallıqlarını əks etdirir. Bu əsərlər qızıl hərflərlə ədəbiyyatımızın xəzinəsinə daxil olub. Təsadüfi deyildir ki, Mirzə Ələkbər Sabirin adı və əsərləri dövlət varidatı elan edilən müəlliflərin siyahısındadır.

Ölkəmizdə şairin yaradıcılığına biganə qalan və az məlumata sahib olan şəxslər inanırıq ki, azlıq təşkil edir. Buna baxmayaraq, görkəmli ustadın həyat yoluna qıssa da olsa nəzər salmaq istərdik.

Satirik şair Mirzə Ələkbər Sabir 1862-ci ildə Şamaxıda anadan olub. Əvvəlcə mollaxanada oxuyan, 12 yaşından isə təhsilini məşhur şair Seyid Əzim Şirvaninin açdığı yeni üsullu məktəbində davam etdirən şairin gələcək fəaliyyəti Azərbaycan ədəbiyyatı və satirası üçün əvəzsiz olub. Bu məktəb onun üçün faydalı olmaqla yanaşı, biliyinin və şairlik istedadının inkişafına kömək edib.

XX əsrin əvvəllərindən Sabirin şeirləri mətbuat səhifələrində görünməyə başlayıb. O 1906-cı ildə "Molla Nəsrəddin" jurnalını öz arzularına müvafiq uyğun bir dərgi kimi qarşılayaraq onun ən fəal müəlliflərindən biri olur. Həmin vaxtdan Cəlil Məmmədquluzadə ilə Sabir arasında qırılmaz dostluq münasibətləri yaranıb. Hər iki sənətkar zalım bəyləri, yaltaq ruhaniləri, satqın ziyalıları satira atəşinə tutur. Bu səbəbdən şair imzasını tez-tez dəyişməli olur. Məhz bu səbəbdən şair "Molla Nəsrəddin" jurnalında 36 gizli imza ilə çıxış edib.

Sabirin seçilmiş əsərlərinin "Hophopnamə" adlandırılması "Hophop" imzası ilə əlaqədardır. Onun "Fəhlə", "Əkinçi", "Oxutmuram, əl çəkin" şeirləri vaxtilə çox məşhur idi.

Sabir çox sevdiyi uşaqları sevdiyi üçün onlar üçün "Gəl, gəl a yaz günləri", "Uşaq və buz", "Yalançı çoban" və digər şeirləri yazıb. Həmin şerlər bu gün hər bir uşağın əzbər bildiyi şerlərdəndir.

1910-cu ilin əvvəllərində Bakıya gələn Sabir, "Zənbur" jurnalında, "Günəş" və "Həqiqət" qəzetlərində işləyib. Elə həmin ilin axırında xəstəliyi səbəbindən geriyə, Şamaxıya qayıdıb.

Şair 1911-ci il iyulun 12-də vəfat edib. Məzarı Şamaxıda "Yeddi günbəz" qəbiristanındadır.

Sabirin vəfatından bir il sonra, 1912-ci ildə onun şeirləri "Hophopnamə" adı ilə çap olunub. İki il sonra xalqın ianəsi ilə "Hophopnamə"nin ikinci, daha mükəmməl nəşri buraxılıb.

Şəlalə Babayeva

Telegramda izləyin

instagramda izləyin