"BİG Group" şirkətinin rəhbəri iqdisadiyyatın pandemiya və post pandemiya dövrünü şərh etdi

"BİG Group" şirkətinin rəhbəri iqdisadiyyatın pandemiya və post pandemiya dövrünü şərh etdiArtıq iki ilə yaxındır ki, qlobal miqyasda tuğyan edən Covid-19 pandemiyası və onunla bağlı qaydalar dünya iqtisadiyyatının çətin böhranla üz-üzə qoyub.

Koronavirus infeksiyasının yayılmasının qarşısının alınmasına hesablanan online sistem təkcə dünyada deyil, elə Azərbaycanda da iqtisadiyyatın bir çox sahələrinə təsirsiz ötüşmədi. Elə götürək neftin qiymətini. Belə ki, neftin qiymətinin qeyri-sabit olması nəticəsində iqtisadi fəallıq azaldı, tətbiq edilən məhdudiyyətlər istehsal-emal-istehlak zəncirində qırılmalara səbəb oldu. Amma bununla belə deyə bilərik ki, milli iqtisadiyyat tənəzzülə uğramadı. Təbii ki, buna səbəb dövlət başçısı İlham Əliyevin təşəbbüsü və tapşırıqları əsasında son illər aparılan ardıcıl islahatlar, biznes mühitinin yaxşılaşdırılması və iqtisadiyyatın şəffaflaşdırılması idi. Ümumiyyətlə, maraqlıdır, iqtisadiyyatımız ötən dövr ərzində pandemiya qaydalarına nə dərəcədə uyğunlaşıb?

"BiG Group" şirkətinin rəhbəri, iqtisadçı-ekspert Namiq Abdullayev 1news.az-ın bu və digər suallarını cavablandırıb.

-İqtisadiyyatımız nə vaxt özünün dirçəliş dövrünü yaşayacaq?

-İlk öncə deyim ki, dünyada pandemiyanın yaranması təbii ki, özü ilə iqtisadi çətinliklər də gətirdi. Azərbaycan da zərərçəkmiş ölkələrdən biridir. Əslində krizisin olmasını dünya iqtisadçıları əvvəlcədən deyirdilər, gözlənilən idi. Pandemiya bu prosesi sürətləndirdi. Pandemiya başlayan zaman çox sahələr ciddi eniş yaşadı, başlıca neftin qiyməti kəskin düşdü. Təbii ki, neftin qiymətinin düşməsi bizim iqtisadiyyatımıza böyük təsir etdi. 2021-ci ildən artıq neftin qiymətinin qalxması ölkəyə gələn valyuta ehtiyatlarını artırdı. Bu, bizim üçün sevindirici hal idi. Bundan başqa deyə bilərəm ki, məqsədyönlü addımları ilə seçilən Prezident İlham Əliyev ölkədə qeyri-neft sektorunun inkişaf etdirməklə neftdən asılılığın azaldılması siyasətini həyata keçirtdi. Pandemiyanın olması bu işi daha da sürətləndirməyə əsas verdi. Fikrimcə pandemiya bitəndən sonra qeyri-neft sektoru da öz layiqli yerini tutacaq. Ölkədə bu istiqamətdə artımların olması həm dövlət, həm sahibkarlar üçün maraqlıdır.

-İqtisadiyyatın zəifləməsi ərzaq və qeyri-ərzaq məhsullarının bahalaşmasına səbəb oldu. Hətta bəzi işbaz sahibkarlar bunu fürsət bilib süni qiymət artımına yol verdilər. Necə düşünürsünüz, qiymətlərin qalxması iqtisadiyyatın azca da olsa dirçəlməsinə hesablanıb?

- Son zamanlar baş verən hadisələr bir çox sahibkarlara məxsus obyektlərin bağlanmasına səbəb olub. Bununla insanların alıcılıq qabiliyyəti də aşağı düşüb. Paralel olaraq nəqliyyat xərcələri və benzinin qiyməti də artıb. Bir çox məhsuların xaricdən gəlməsini nəzərə alsaq, import proseslərin gecikməsi də qiymətə təsir edir. Əvvəl karqo şirkətləri 1-2 həftə ərzində məhsul gətirə bilirdilərsə, indi bu proses 1 aya kimi uzanıb. Təbii ki, xərclərin artması, bütün bunların fonunda insanların alıcılıq qabiliyətinin aşağı düşməsi qiymətlərin artmasına gətirib çıxarır. Sahibkarların biznes imkanlarının genişlənməsi üçün dövriyyə və maaliyyə axınının olması mütləqdir. Bir çox sahibkarlar qiymət artımını ona görə ediblər ki, biznesləri çökməsin. Amma bunu fürsət bilib edənlər də az deyil.

-Bəzi iqtisadçılar normal iqtisadi sistemlərdə 5-7% civarında inflyasiyanı tam normal hal kimi qiymətləndirirlər. Bəs sizcə necə, bu normaldırmı?

-Ölkələrdə inflyasiya hər zaman olub. Düşünürəm pandemiya vaxtında iqtisadi problemlər, qapanmalar bu prosesi daha da artırıb. Lakin dövlət nəzarəti bu prosesin çox dərinləşməsinə imkan vermir, mövcud şəraitdə əllərindən gələni edirlər.

- Məlumdur ki, hazırda ölkədə iqtisadi göstəricilər aşağıdır. Sizcə bu göstəricilərin yaxşılaşması üçün daha hansı addımlar atılmalıdır?

-Pandemiya müddətində insanların virusa yoluxması dinamik şəkildə artdığından bəzi sahələrdə qapanma oldu. Sahibkarların əksəriyyəti öz bizneslərini ya bağladılar ya da kiçiltdilər.Xüsusilə də turizm, kafe və restoranlar çox ciddi zərbə ilə üzləşdilər. Lakin bu zaman yeni yaranan və artan bizneslər də oldu. Oflayn çalışan bizneslər özlərini onlayn inkişaf etdirməklə ziyanlarını azaltmış oldular. Eyni zamanda yumşalmalara gediləndə artıq bu bizneslərin həm oflayn, həm onlayn kanalları hazır oldu. Dövlət isə tək sahibkarları deyil, həm də insanların sağlamlıqlarını da düşündü.

Onu da nəzərə alaq ki, Azərbaycan müharibədən yeni çıxan ölkədir. Bu çətin şəraitdə sahibkarlara güzəşt verilib, yoxlamalar dayandırılıb, yeni startup layihələrin vergidən tam azad olunması imkanı yaradılıb. Sahibkarlar üçün bu krizis bir sınaqdır, daha ağıllı tərpənib, həll yolu tapanlar bu çətinlikdən sonra daha da güclü olacaqlar. Məşhur söz var, səni öldürməyən səni güclü edir" .

İqtisadiyyat Nazirliyindən alığımız məlumata əsasən isə, pandemiya dövründə 129 mindən çox sahibkara maliyyə dəstəyi göstərilib. Aktiv vergi ödəyicilərinin əksəriyyəti dövlətdən dəstək alıb və indiyədək 155 milyon manatdan çox maliyyə vəsaiti sahibkarların bank hesablarına köçürülüb.
Aytən Sakitqızı


Sonxeber.az Telegramda izləyin instagramda izləyin
İqtisadiyyat   Baxılıb: 835   Tarix: 06 sentyabr 2021  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255

Facebookda Paylaş


Tezbazar.az elanlar sayti

Oxşar xəbərlər

.

Azərbaycanda ət məhsulları bahalaşıb

Cari ilin oktyabr ayında əvvəlki aya nisbətən bəzi ərzaq məhsullarının qiyməti qalxıb. Bu barədə məlumat Dövlət Statistika Komitəsinin aylıq bülletenində yer alır. Qeyd olunur ki, daha çox düyünün, mal və qoyun ətinin, təzə balığın, südün, yumurtanın, üzümün, pomidorun, xiyarın, bibərin, badımсanın

13 noyabr
.

Siqaretin qiyməti bahalaşır? - Satıcılar son vəziyyəti açıqladı

Bir neçə gündür ki, mağazalarda siqaret qıtlığı yaşanır. xəbər verir ki, bu barədə Trend-ə satıcılar bildirib. Onların bildirdiyinə görə, hər bazar ertəsi günü mal gətirən firmalar bu həftə gəlib çıxmayıb. "Firmalar məhsul vermir. Siqaretin topdansatış yerlərində isə bəzi siqaretlərin bir blokund

2 noyabr
.

IMF qlobal inflyasiyanın yavaşlayacağını, maliyyə orqanları üçün isə çətin dövrün olacağını gözləyir

Beynəlxalq Valyuta Fondu (IMF) qlobal inflyasiyanın keçən ilki təqribən 9 %-dən 2024-cü ildə 4,8 %-ə düşəcəyini gözləyir. Bu barədə IMF-nin idarəedici direktoru Kristalina Georgiyeva bildirib. "Ümumi inflyasiya yavaşlasa da, baza inflyasiyası hələ də hədəf göstəricisindən geri qalır və buradan bel

18 noyabr
.

Bu məhsullar bahalaşıb - SİYAHI

2023-cü ilin yanvar-oktyabr aylarında istehlak qiymətləri indeksi 2022-ci ilin yanvar-oktyabr aylarına nisbətən 110,2 faiz, o cümlədən, ərzaq məhsulları, içkilər və tütün məmulatları üzrə 11,4 faiz, qeyri-ərzaq məhsulları üzrə 109,5 faiz, əhaliyə göstərilmiş ödənişli xidmətlər üzrə 109,1 faiz təşki

14 noyabr
.

Azərbaycanda bu il istehsal olunan avtomobillərin sayı açıqlandı

Azərbaycanda istehsal edilən minik avtomobillərinin sayı artıb. Bu barədə Dövlət Statistika Komitəsi məlumat yayıb. Məlumata görə, 2023-сü ilin yanvar-oktyabr aylarında 2376 ədəd və ya əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 742 ədəd çox minik avtomobili istehsal olunub. Maşın və avadanlıqların, sai

18 noyabr
.

Lirənin dəyəri 6 qəpikdən aşağı düşdü

Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) bu günə olan valyuta məzənnələri açıqlanıb. xəbər verir ki, 2023-cü il noyabrın 3-də ABŞ dollarının məzənnəsi dəyişməyərək 1,700 manat, təşkil edib. Avro isə 1,8065 manata kimi bahalaşıb, Türkiyə lirəsi isə 0,0599 manat kimi ucuzlaşıb. Rusiya rublunun məzənnəsi 0,018

3 noyabr
.

Azərbaycanda aqrar sahədə güzəşt tətbiq ediləcək texnikaların tərkibi genişləndirilib

Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi Kollegiyası "Aqrar sahədə güzəşt tətbiq ediləcək texnikaların Siyahısı"nda dəyişiklik edib. Bununla bağlı kənd təsərrüfatı naziri Məcnun Məmmədov qərar imzalayıb. Qərara əsasən, bundan sonra hamarlayıcılara (diskli mala, dişli mala, lazer mala, rotorlu mala, vərdənə

18 noyabr
.

Azərbaycanın Aİ ölkələri ilə ticarət dövriyyəsi azalıb

2023-cü ilin yanvar-sentyabr aylarında Azərbaycanın Avropa İttifaqı (Aİ) ölkələri ilə ticarət dövriyyəsinin ümumi həcmi 1 milyard 807.7 milyon dollar və ya 8.6% azalaraq 19 milyard 234,9 milyon dollar təşkil edib. Dövlət Gömrük Komitəsinin hesabatı əsasında apardığı hesablamalara görə, cari ilin il

21 oktyabr
.

Banklar artıq köhnə dollarları almır? - RƏSMİ AÇIQLAMA

Azərbaycanda bəzi kommersiya banklarının 2006-cı il və ya bundan əvvəl tədavülə buraxılmış ABŞ dollarını manata dəyişməkdən imtina etməsinə dair məlumatlar yayılır. xəbər verir ki, məsələ ilə bağlı trend-in sorğusuna cavab olaraq Azərbaycan Mərkəzi Bankından (AMB) bildiriblər ki, ABŞ dollarının emitent

14 noyabr