İqtisadçıdan BƏDBİN PROQNOZ: "Qara dənizin bloklanması Cənubi Amerika və Afrika ölkələri üçün ciddi təhlükədir"

Ötən gün Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İnkişaf Proqramının rəhbəri Aksim Ştayner Davosda keçirilən Dünya İqtisadi Forumunda Ukrayna ətrafındakı vəziyyətin yaratdığı artan inflyasiya və faiz dərəcələrinin 70 ölkədə defolta səbəb ola biləcəyini deyib.

Məsələ ilə bağlı Sonxeber.az-a Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin (UNEC) professoru Elşad Məmmədov açıqlama verib.

O bildirib ki, Rusiyaya qarşı olan ölkələr siyahısında Qərb dövlətlərini, Aİ, Böyük Britaniya və ABŞ-ı nəzərdə tutmaq olar:

"Əslində, real vəziyyət onu deməyə əsas verir ki, faktiki olaraq, Rusiyaya qarşı defolt elan olunub. İqtisadi terminologiyaya görə, defolt hansısa bir dövlətin, yaxud da iqtisadi sistemin öz borclarını ödəyə bilmədiyi barədə rəsmi məlumat verməsinə deyilir. Rusiyanın yüz milyardlarla qızıl valyuta ehtiyatlarına həbsin qoyulması, vəsaitlərinin dondurulması və s. amillər onu göstərir ki, həmin Qərb ölkələri Rusiyaya qarşı əslində öz ödəmə qabiliyyətlərinin olmamasını bildirirlər. Sadə dil ilə desək, onlar Rusiyaya olan borclarını verməmək barədə qərar veriblər. Bu da o deməkdir ki, artıq həmin ölkələr Rusiyanın suveren qızıl valyuta ehtiyatlarına həbs qoyublar. Ona görə də, faktiki olaraq, defolt baş verib.

Bu, heç bir halda Rusiyanın defolt olması demək deyil. Çünki Rusiya Federasiyası açıq şəkildə öz rəsmilərinin dili ilə bildirir: "Bizim qanuni suveren qızıl valyuta ehtiyatlarımız var. Əgər siz onlardan istifadə etməyimizi qeyri-mümkün etmisinizsə, o zaman artıq biz sizə olan borclarımızı ödəyə bilməyəcəyik. Siz bizim vəsaiti dondurmusunuzsa, biz sizə borcunuzu necə ödəyə bilərik?!"

Amma buna baxmayaraq, Rusiya bu vaxta qədər öz öhdəliklərini ödəməkdədir. Nəticədə isə ABŞ artıq may ayının 25-dən Rusiya vəsaitinə bundan əvvəl qoyulmayan həbslə bağlı da məhdudiyyət tətbiq edib. Belə olan halda Rusiyanın reaksiyası, təbii ki, gözlənilən formada olub. Onlar ödənişləri rublla həyata keçirəcəklərini bildiriblər".

E. Məmmədov bir çox ekspertlərimizin məsələni qarışdırdıqlarını və bunu Rusiyanın süqutu kimi təqdim etməyə çalışdyıqlarını təəssüflə qeyd edib:

"Amma bu, qətiyyən belə deyil. Çünki son nəticədə, sözügedən Qərb ölkələrinin Rusiya ərazisindəki aktivlərinin həcmi həmin yüz milyardlardan da çoxdur. Mən hesab edirəm ki, bu, Rusiya iqtisadiyyatı üçün heç də fəlakət deyil. Sözsüz ki, Rusiyaya bunun mənfi təsirləri olacaq. Çünki texnoloji nöqteyi-nəzərdən son onilliklər ərzində geriləmə olub. Onu da deyim ki, Rusiyanın təbii ehtiyat resurslarından istifadədə xüsusilə Aİ-yə qoyulacaq məhdudiyyət Avropa iqdisadiyyatı üçün çox ciddi problemlərin olmasını qaçılmaz edir".

Eyni zamanda, dərin iqtisadi böhranla yanaşı, ərzaq böhranı da Cənubi Amerika və Afrika ölkələrində gözlənilir. Çünki ərzaq, eləcə də kənd təsərrüfatı bazarında Rusiyanın payı olduqca böyükdür. Rusiyanın ixracata məhdudiyyətlər qoyması, Qara dənizin bloklanması Ukraynanın ixracatına çox ciddi təsir göstərməkdədir. Bunlar istər Avropa, istərsə də Cənubi Amerika və Afrika ölkələri üçün olduqca ciddi problemlərin olmasını qaçılmaz edir".

Aysel SƏFƏRZADƏ

Telegramda izləyin

instagramda izləyin