Vergi tələbindən sonra vətəndaşlar banklardakı əmanətlərini çəkəcəklər? - ARAŞDIRMA

Vergi tələbindən sonra vətəndaşlar banklardakı əmanətlərini çəkəcəklər? - ARAŞDIRMABanklarda yerləşdirdiyimiz əmanətlərdən əldə etdiyimiz gəlir 7 il idi ki, vergidən azad idi. Bu müddət bitdi və fevralın 1-dən artıq əmanətlərdən əldə etdiyimiz gəlirin 10 faizi vergi olaraq bizdən tutulacaq. Güzəşt müddətinin bitməsi xəbəri yayılandan, narahatlıq dolu suallar da yaranmağa başladı. "Hamı pulunu banklardan çəkəcək" kimi fikirlər səsləndirilib.

"Kaspi" qəzeti mövzu ilə bağlı məqalə dərc edib.

Bu fikirlərin əsasında duran səbəb elə güzəştin tətbiq olunması idi. Çünki güzəşt əhalinin banklara pul yerləşdirməsinə maraq yaratmaq məqsədi ilə edilmişdi. Belə ki, 2015-ci il devalvasiyasından sonra pulunu banklarda deyil, yastıq altında saxlayanlar çoxalmışdı. Əhalinin banka əmanət yerləşdirilməsini stimullaşdırmaq üçün müəyyən addımlar atıldı. Onlardan biri banklara yerləşdirdiyimiz əmanətlərin yüz faiz dövlət tərəfindən sığortalanması idi, biri də əmanət faizlərinə vergi güzəşti. Zamanla əhalinin banklara inamı artdı. 2021-ci ildən etibarən banklara yerləşdirdiyimiz əmanətlərin hamısı deyil, 100 min manata qədər hissəsi sığortalanır. İndi isə artıq 7 illik güzəştdən sonra əmanət faizlərindən vergi verməyə başlayacağıq.

"Vergisiz əmanətlər vətəndaşlar üçün daha cəlbedici idi", - deyən millət vəkili Vüqar Bayramov güzəşt müddətinin daha bir il uzadılmasını təklif edirdi:

"Vergi güzəştinin uzadılmaması əmanətlərin həcminə və xüsusən də valyuta strukturuna neqativ təsir göstərə bilər. Bu, milli valyutada yığımlara marağı da azalda bilər. Belə ki, bu dəyişikliklər qəbul edilən zaman əmanət portfelində manatla depozitlərin payı cəmi 18.0 faiz idisə, indi bu rəqəm 61.0 faizədək yüksəlib. Manatın stabilliyi, milli valyutada depozitlərə daha çox dividendin ödənilməsi kimi faktorlar ilə yanaşı, vergi güzəştləri də manatla yığımlara marağı artırıb. O baxımdan, daha məqsədəuyğun olardı ki, ya məcəlləyə dəyişiklik edilib, güzəşt müddəti daha 1 il uzadılsın və ya sığorta olunan əmanətlər gəlir vergisindən azad olunsun. Birinci halda, növbəti 1 il müddətdə yeni mexanizm hazırlamaq mümkündür. 2024-ci ilin fevralında tətbiq olunan zaman hər hansı çətinlik yaratmaz. İkinci halda, əmanətçilərin əksər hissəsinin depozitləri sığortalanan olduğu üçün bu əksər fiziki şəxsləri əhatə edəcək".

Bank məsələləri üzrə ekspert Cəfər İbrahimli ilk olaraq ödəyəcəyimiz məbləğdən danışıb:

"Xəbər ilk yayıldığında, insanlarda bir az yanlış anlaşılma da oldu. "Əmanətimdən pul tutulacaq" kimi suallar da verildi. Banka qoyduğunuz puldan hər hansı faiz tutulmur. Vergi əmanətinizdən əldə edəcəyiniz gəlirdən tutulacaq. Tutaq ki, bankda 10 000 manat pulunuz var, 10 faizlə yerləşdirmisiniz. Sizin əmanətdən illik gəliriniz 1000 manat olur. İlin axırı həmin 1000 manatın 10 faizini vergi olaraq ödəməli olacaqsınız. Yəni 1000 manat deyil, 900 manat alacaqsınız. Güzəşt dövründə isə 1000 manatı tam alırdınız".

C.İbrahimli 10 faizlik vergiyə görə əhalinin banklardan əmanətlərini geri çəkəcəyini düşünmür:

"7 illik güzəştdən öncə də əmanətlərin faizlərinə vergi tətbiq olunurdu. O vaxt da Azərbaycan banklarında əmanətlər artırdı. Banka əmanət yerləşdirmək problemi devalvasiyaya görə yaranmışdı, həmin dövrdə bu qərar verildi. Bundan sonra təsirinin necə olacağını ölçmək lazımdır. Verginin banklara əmanət yerləşdirilməsinə ciddi təsiri olacağını düşünmürəm. Bütün sahələrdə gəlirimizin müəyyən hissəsindən vergi verməliyik. Əmanət faizləri də elədir".

C.İbrahimlinin sözlərinə görə, əhali həm də ona görə bankdan pulunu çəkməyəcək ki, Azərbaycanda digər kapital bazarları o qədər də inkişaf etməyib:

"Digər kapital sektorları bank sektorunun kölgəsində qaldığı üçün Azərbaycan insanı investisiya deyəndə, əsas, banka əmanət qoymağı düşünür. Onu da tətbiq edir. Vəsaitləri bankdan çıxaranda investisiya etmək üçün alternativ sahələr olmalıdır. Azərbaycanda səhm, istiqraz, əmlak bazarı var, amma bu sektorlar daha çox məlumatlılıq tələb edir".

Bank eksperti deyir ki, əgər kimsə gəlirinə görə faiz ödəmək istəmirsə, məlumatlılığı varsa, investisiyasını səhm və istiqrazlara yatıra bilər:

"Səhm və istiqrazlardan əldə edilən gəlirə görə hələ ki vergi güzəşti tətbiq edilir. Maliyyə Nazirliyi büdcəyə vəsait cəlb etmək üçün illik 2-3 milyard manat məbləğində dövlət istiqrazları emissiya edir. Onları ala bilərlər. Faizləri də təxminən əmanətlərə uyğundur. Hətta Azərbaycan bazarında korporativ istiqrazların faizi bank əmanətlərinin faizindən yüksəkdir".

C.İbrahimlinin sözlərinə görə, əgər banklardan pul çəkilməyə başlanılarsa, banklar əmanət faizlərini yüksəldə bilərlər:

"Banklar vəsaitin banklardan çəkildiyini görsələr, o zaman əmanət faizini 1 faiz civarında yüksəldərək, əhalinin həmin itkisini kompensasiya etmiş olacaqlar".

Mərkəzi Bankın sədri Taleh Kazımov deyib ki, verginin tətbiqi əmanətlərə hər hansı təhdid yaratmır: "Ola bilər ki, bu kredit faizlərinə təsir etsin. Bunu isə qarşıdakı təhlillərimiz əsasında deyə biləcəyik".

C.İbrahimli bildirib ki, verginin tətbiqi təklikdə kredit faizlərinə ciddi təsir göstərə bilməz. Ancaq uçot dərəcəsinin artırılması fonunda, iki amilin bir yerdə müəyyən qədər təsiri ola bilər:

"Əmanət faizlərinin 1 faiz artımının kredit faizlərində ciddi dəyişiklik yaradacağını düşünmürəm. Ancaq Mərkəzi Bank fevralın 1-i uçot dərəcəsini artırıb 8,5 faiz etdi. Bu artımda da məqsəd istehlak kreditlərinin azalmasıdır. İnflyasiyanı tənzimləmək üçün istehlak kreditlərinin əlçatanlığı bir az çətinləşdirilir. Bu da bir dönəm üçündür. Yəni hər iki faktorun təsiri ilə kredit faizlərində yüksəlmə ola bilər. Ancaq böyük artım olacağını düşünmürəm".


Sonxeber.az
Telegramda izləyin
İqtisadiyyat   Baxılıb: 2787   Tarix: 05 fevral 2023  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255

Facebookda Paylaş


Oxşar xəbərlər

.

Bakıda fantastik qiymətə alça satılır

Başa çatmaqda olan payız mövsümdə Bakıda fantastik qiymətə alça satışa çıxarılıb. Ekzotik meyvə mağazasından Qaynarinfo-ya verilən məlumata görə, Avstraliyadan gətirilən göyçənin 5 ədədi 50 manata, 10 ədədi 70 manata, 15 ədədi isə 90 manata 10 təklif edilir. Məlumata görə, hazırda mağazada cümə endirim

4 dekabr
.

Tikinti materialları bahalaşdı - QİYMƏTLƏR

Havalar soyuyandan bəri təmir-tikinti materialları bazarında durğunluq yaşanır. xəbər verir ki, satıcıların sözlərinə görə, son günlər bazarda alıcı qıtlığı var. Amma alıcı azlığı adətən qiymətlərin ucuzlaşması ilə nəticələnsə də, bu dəfə elə olmayıb. Sahibkarlar deyirlər ki, tikintidə ən çox istifad

18 oktyabr
.

Azərbaycan iqtisadiyyatı 5% artıb

2024-cü ilin yanvar-oktyabr aylarında ölkədə 103 milyard 495.8 milyon manatlıq və ya əvvəlki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 4.9% çox ümumi daxili məhsul istehsal olunub. xəbər verir ki, bu barədə Dövlət Statistika Komitəsi məlumat yayıb. Bildirilib ki, iqtisadiyyatın neft-qaz sektorunda əlavə dəyər 1.

16 noyabr
.

İlham Əliyev bu 2 sazişi təsdiqlədi

2024-cü il avqustun 23-də Daşkənd şəhərində imzalanmış "Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyi ilə Özbəkistan Respublikasının Milli Qvardiyası arasında əməkdaşlıq haqqında Saziş" təsdiq edilib. "Qafqazinfo" xəbər verir ki, bu barədə Prezident İlham Əliyev Fərman imzalayıb

25 oktyabr
.

Azərbaycanda kürü istehsalı niyə azalıb?

2024-cü ildə Azərbaycanda 617.1 kq qara kürü istehsal edilib. Öncəki illə müqayisədə artım olsa da, 25-30 il əvvələ baxdıqda bu, olduqca aşağı göstəricidir. Kürü istehsalının azalmasına səbəb nədir?. xəbər verir ki, mövzu ilə bağlı -a danışan aqrar sahə üzrə eksper Vahid Məhərrəmli bildirib ki, Azərbaycand

4 noyabr
.

Qızıl ucuzlaşdı - VİDEO

Dünya bazarında ucuzlaşma pərakəndə satış nöqtələrinə də təsirsiz ötüşməyib. Satıcılar bildiriblər ki, son bir həftə ərzində qızılın qiyməti ucuzlaşıb. Ölkə.az Xəzər TV-yə istinadən bildirir ki, qızılın qramında 8 manat ucuzlaşma müşahidə edilib. Hazırda əldən alınma qızılın dəyəri 120 manatdan 90 manat

13 noyabr
.

"COP29-la Azərbaycan yüksək səviyyədə inkişafa nail olacaq"-DEPUTAT

"COP29-un Azərbaycanda keçirilməsi beynəlxalq münasibətlər sistemində ölkənin artan nüfuzunun bariz təsdiqidir". Bunu -a danışan Milli Məclisin deputatı Azər Allahverənov bildirib. Deputat qeyd edib ki, Azərbaycanın gündəliyində duran əsas məsələ yaşıl və bərpa olunan enerji konsepsiyasını

8 oktyabr
.

Gömrük Komitəsi məlumat yaydı: Sərhəddən bunları keçirmək olar - MƏLUMATLAR

Azərbaycanda 18 yaşına çatmış hər bir fiziki şəxs gömrük sərhədindən keçərkən müəyyn olunmuş qaydalara əməl etməlidir. Bu barədə -a Dövlət Gömrük Komitəsindən məlumat daxil olub. Təyinatı istehsal, yaxud kommersiya məqsədləri üçün nəzərdə tutulmayan, zəruri ehtiyacların ödənilməsi üçün nəzərdən tutula

31 oktyabr
.

Azərbaycandan bu ölkəyə bir kiloqramı 17 manata qarpız satılır

Cari ilin yanvar-sentyabr aylarında Azərbaycandan xarici ölkələrdən 8 min 968 ton miqdarında qarpız satılıb. rəsmi məlumatlara istinadən xəbər verir ki, bu miqdarda məhsul ixracından əldə olunan gəlirin həcmi 4 milyon 237 min 670 ABŞ dolları təşkil edib. İxrac olunan qarpızın bir kiloqramının orta qiymət

2 dekabr