Kimə nə satırıq, kimdən nə alırıq? - TƏHLİL

Kimə nə satırıq, kimdən nə alırıq? - TƏHLİLÖtən il Azərbaycanın xarici ticarət dövriyyəsinin həcmi 20 milyard 645 milyon 880,2 min ABŞ dolları təşkil edib.

Sonxeber.az Dövlət Gömrük Komitəsinin hesabatına istinadən xəbər verir ki, dövriyyədə ixracın payı 11 milyard 424 milyon 477,34 min dollar, idxalın payı isə 9 milyard 221 milyon 402,86 min dollar olub.

Göründüyü kimi, ixrac-idxal əməliyyatlarında yarana müsbət saldo 2 milyard 203 milyon 74,48 min dollardır.

İndi isə ixrac və idxalın strukturuna nəzər salaq, o cümlədən əsas ticarət tərəfdaşlarımızı tanıyaq.

KİMƏ NƏ SATIRIQ?

Azərbaycanın ixrac etdiyi malların siyahısına nəzər saldıqda məlum olur ki, burada xam neft dominantlığını qoruyur - ötən il 8 milyard 866 milyon 158,6 min dollarlıq xam neft ixrac etmişik ki, bu da ötən illə müqayisədə 51,8% azalma deməkdir. Xam neftin ixracının ümumi ixracda payı 77,61%-dir.

Xam neftin fonunda o qədər də böyük görünməsə, ixracda əsas yerlərdən birini neft məhsulları (2 710 mal kodu üzrə) tutur. Ötən il Azərbaycan 751 milyon 921,59 min dollarlıq bu qəbildən olan mal ixrac edib. Neft məhsullarının ümumi ixracda payı 6,58%-dir. Düzdür, 2014-cü (1 milyard 365 milyon 7,15 min dollarlıq ixrac) illə müqayisədə neft məhsullarının ixracında azalma müşahidə olunub.

İxracdakı payına görə üçüncü yerdə qərarlaşan meyvə-tərəvəz ixracında isə artım müşahidə olunmaqdadır. 2014-cü ildə Azərbaycan 304 milyon 684 min dollarlıq meyvə-tərəvəz ixrac etdiyi halda, ötən ilin sonuna bu rəqəm 311 milyon 929 min dollar təşkil edib. Yeri gəlmişkən, meyvə-tərəvəz ixracının ümumi ixracda payı 2,73%-dir.

Ən çox ixrac olunan mallar arasında şəkər də yer alıb. Belə ki, Azərbaycan ötən il 212 milyon 87,89 min dollarlıq şəkər ixrac edib ki, bu məhsulun ümumi ixracda payı 1,86% təşkil edib. 2014-cü illə müqayisədə ötən il şəkər ixracında 4,1% azalma qeydə alınıb.

İxrac olunan malların TOP-5-ni təbii qaz qapayır. Belə ki, Azərbaycan ötən il 200 milyon 739,68 min dollarlıq təbii qaz ixrac edib ki, onun ümumi ixracda payı 1,76%-dir. Müqayisə üçün qeyd edək ki, 2014-cü ildə Azərbaycandan 304 milyon 684 min dollarlıq təbii qaz ixrac edib.

Ötən il Azərbaycan məhsullarının 59,1%-i Avropa İttifaqına (Aİ) üz olan ölkələrə ixrac olunub. Mütləq ifadədə, Aİ-yə üzv olan ölkələrə 6 milyard 751 milyon 671,75 min dollarlıq Azərbaycan malları ixrac olunub. Maraqlıdır ki, 2014-cü ildə bu rəqəm 11 milyard 567 milyon 574,51 min manat təşkil edib.

MDB ölkələrinə hesabat dövründə 525 milyon 389,88 min dollarlıq (ümumi ixracda payı 4,6%-dir) mal ixrac olunub. 2014-cü ildə bu rəqəm 838 milyon 56,17 min dollar təşkil edib. Burada da azalma göz önündədir.

İtaliya Azərbaycan məhsullarının ən çox ixrac olunduğu ölkədir. Heç şübhəsiz ki, burada xam neft və neft məhsulları üstünlük təşkil edir. 2015-ci ildə Azərbaycandan İtaliyaya 2 milyard 254 milyon 330,5 min dollarlıq (ümumi ixracda payı 19,73%) mal ixrac edilib.

İxracda əsas ölkələr siyahısında ikinci yeri Almaniya tutub ki, Azərbaycandan bu ölkəyə ötən il 1 milyard 223 milyon 962,02 min dollarlıq (ümumi ixracda payı 10,17%) mal ixrac olunub.

Ümumi ixracda 7,56%-lik paya malik olan Fransaya ötən il Azərbaycandan 864 milyon 155,79 min dollarlıq mal göndərilib.
KİMDƏN NƏ ALIRIQ?

Azərbaycanın idxal etdiyi malların siyahısına nəzər saldıqda məlum olur ki, burada maşın, mexanizm, elektrik aparatları, avadanlıqlar və onların hissələri əsas pay sahibidir. Ötən il 2 milyard 465 milyon 306,51 min dollarlıq (ümumi idxalda payı 26,73%) bu qəbildən olan mal idxal etmişik ki, bu da ötən illə müqayisədə 4,6% azalma deməkdir.

İdxalda əsas yerlərdən birini qara metallar və onlardan hazırlanan məmulatlar tutur. Ötən il Azərbaycan 1 milyard 586 milyon 803,6 min dollarlıq (ümumi idxalda payı 17,21%) bu qəbildən olan mal idxal edib ki, ötən ilin əvvəlinə bu rəqəm 1 milyard 15 milyon 621,83 min dollar (56,24%-lik artım) olub.

İdxaldakı payına görə üçüncü yerdə qərarlaşan nəqliyyat vasitəsi və onların hissələri idxalında da kəskin artım müşahidə olunmaqdadır. 2014-cü ildə Azərbaycan 841 milyon 898,2 min dollarlıq bu qəbildən olan mal idxal etdiyi halda, ötən ilin sonuna bu rəqəm 1 milyard 217 milyon 145,99 min dollar (44,57%-lik artım) təşkil edib. Yeri gəlmişkən, nəqliyyat vasitəsi və onların hissələri idxalının ümumi idxalda payı 13,20%-dir.

Ən çox idxal olunan mallar yeyinti məhsullarının yer almaması təəccüblü görünərdi. Belə ki, Azərbaycan ötən il 979 milyon 509,85 min dollarlıq yeyinti məhsulları idxal edib ki, onların ümumi idxalda payı 10,62% təşkil edib. 2014-cü illə müqayisədə ötən il yeyinti məhsullarının idxalında 7,8% azalma qeydə alınıb.

İxracda olduğu kimi, idxal əməliyyatlarının əsas hissəsi də Aİ ölkələrinin payına düşür. Ötən il Azərbaycan gətirilən malların 31,9%-i Aİ-dən idxal olunub. Mütləq ifadədə, Aİ-yə üzv olan ölkələrdən Azərbaycana 2 milyard 943 milyon 312,606 min dollarlıq mal gətirilib. Maraqlıdır ki, 2014-cü ildə bu rəqəm 3 milyard 104 milyon 148,6 min manat təşkil edib.

MDB ölkələrinə hesabat dövründə 1 milyard 961 milyon 60,74 min dollarlıq (ümumi idxalda payı 21,27%-dir) mal idxal olunub. 2014-cü ildə bu rəqəm 2 milyard 83 milyon 200,48 min dollar təşkil edib. Burada da azalma göz önündədir.

Ayrı-ayrılıqda ölkələr üzrə götürdükdə, Rusiya Azərbaycana ən çox mal idxal edən ölkədir. 2015-ci ildə şimal qonşumuzdan ölkəmizə 1 milyard 437 milyon 901,25 min dollarlıq (ümumi idxalda payı 15,59%) mal idxal edilib.

İdxalda əsas ölkələr siyahısında ikinci yeri Türkiyə tutub ki, qardaş ölkədən Azərbaycana ötən il 1 milyard 171 milyon 385,43 min dollarlıq (ümumi idxalda payı 12,70%) mal idxal olunub.

Ümumi idxalda 9,19%-lik paya malik olan ABŞ-dan ötən il Azərbaycana 847 milyon 389,38 min dollarlıq mal göndərilib.


Sonxeber.az Telegramda izləyin instagramda izləyin
İqtisadiyyat   Baxılıb: 3862   Tarix: 24 yanvar 2016  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255

Facebookda Paylaş


Tezbazar.az elanlar sayti

Oxşar xəbərlər

.

İran azad olunan Azərbaycan ərazilərinə yaxın məkanda bazar yaradır

İran Azərbaycanın işğaldan azad olunan ərazilərində yaxın məkanda tikinti materialları bazarının yaratmaq niyyətindədir. Bunu Trend-ə açıqlamasında İranın Şərqi Azərbaycan valisinin iqtisadi məsələlər üzrə müavini Əli Cahangiri deyib. Ə.Cahangirinin sözlərinə görə, İranın Şərqi Azərbaycan vilayətind

13 iyul 2021
.

Bitkoinin qiyməti 42 min dollara yaxınlaşdı

Dünyanın aparıcı kriptovalyutası - bitkoinin qiyməti 41 840 ABŞ dollarına çatıb. xəbər verir ki, kriptovalyuta son 24 saat ərzində 7,94 %, son 7 gün ərzində isə 23,40 % bahalaşıb. Nəticədə onun kapitallaşması 783,73 milyard dollara çatıb. Kapitallaşmaya görə 2-ci pillədə qərarlaşan "Ethereum"u

1 avqust 2021
.

Azərbaycanda ərzağın qiyməti niyə bahalaşır? - AÇIQLAMA

2021-ci ilin yanvar-aprel aylarında istehlak qiymətləri indeksi (inflyasiya) 2020-ci ilin yanvar-aprel aylarına nisbətən 4,0 faiz, o cümlədən ərzaq məhsulları, içkilər və tütün məmulatları üzrə 4,7 faiz, qeyri-ərzaq məhsulları üzrə 3,7 faiz, əhaliyə göstərilmiş ödənişli xidmətlər üzrə 3,1 faiz artıb

17 may 2021
.

Azərbaycan nefti kəskin ucuzlaşdı

Azərbaycan neftinin qiyməti kəskin ucuzlaşıb. "Azeri Light" markalı neftin bir bareli 4,78 ABŞ dolları və ya 6,45 faiz ucuzlaşıb. Nəticədə dünya bazarında Azərbaycan neftinin bir barelinin qiyməti 69,33 ABŞ dolları təşkil edib. Qeyd edək ki, "Azeri Light" markalı neftin bir barelini

20 iyul 2021
.

Azərbaycanda avtomobillərin qiyməti niyə bahalaşır? -AÇIQLAMA

Pandemiya dövründə iqtisadi aktivliyin azalması bütün sahələrə öz mənfi təsirini göstərdi. Bu dövrdə ən çox zərər çəkən sahələrdən biri də avtomobil bazarı oldu. Maraqlıdır, hazırda avtomobil bazarında vəziyyət necədir, növbəti mövsümdə qiymətlər hansı istiqamətdə dəyişəcək?. Mövzu ilə bağlı -ın sulların

15 may 2021
.

Maliyyə Nazirliyi 60 milyon manat da BORC ALDI

18 may 2021-ci il tarixində Bakı Fond Birjasında Azərbaycan Respublikası Maliyyə Nazirliyinin AZ0105016882 ISIN-li, 40 milyon manat həcmində, 728 gün tədavül müddətli dövlət ortamüddətli istiqrazlarının (DOİ) yerləşdirilməsi üzrə hərrac keçirilib. Hərrac zamanı 18 investor tərəfindən qiymət interval

18 may 2021
.

Toylara icazənin verilməsi qızıl bazarına necə təsir edəcək? - AÇIQLAMA

Xəbər verdiyimiz ki, iyulun 1-dən ölkəmizdə toylara icazə verilib. Bu, təbii ki, qızıl satışının artımı deməkdir. Bəs qızıl satışında uzunmüddətli durğunluqdan sonra bahalaşma ola bilərmi?. Məsələ ilə bağlı -a açıqlama verən iqtisadçı-ekspert Elmir Səfərli bildirib ki, qızıl satışında bahalaşma gözlənilmir:

6 iyul 2021
.

Muzdla çalışanların SAYI artıb - STATİSTİKA

Mayın 1-nə ölkə iqtisadiyyatında muzdla çalışan işçilərin sayı ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 2,3 min nəfər və ya 0,1 faiz artaraq 1 milyon 678,4 min nəfər olub. Dövlət Statistika Komitəsindən -a bildirilib ki, onlardan 913,6 min nəfəri iqtisadiyyatın dövlət sektorunda, 764,8 min nəfəri isə qeyri-dövlə

13 iyun 2021
.

Bir ölkə sakini aya nə qədər pul xərcləyir? - FOTO

2021-ci ilin yanvar-aprel aylarında pərakəndə ticarət şəbəkəsində istehlakçılara 12 milyard manatlıq məhsul satılıb. -a istinadən xəbər verir ki, bu dövrdə 6,6 milyard manatlıq ərzaq məhsulları, içkilər və tütün məmulatları, 5,4 milyard manatlıq qeyri-ərzaq malları satılıb. 2020-ci ilin yanvar-apre

17 may 2021