"Azərbaycan Konstitusiyasında insan hüquqları və azadlıqlarına xüsusi yer ayrılıb"-Politoloq

Konstitusiya vətəndaşların haqq və hüquqlarını zəmanət altına alan, ölkədə sabitlik və rifahı təmin edən önəmli sənəddir. Konstitusiyalar yüz illər boyu vətəndaş-dövlət münasibətlərinin müəyyən çərçivəyə salınması məqsədi ilə ortaya çıxıb .Konstitusiyanın olmaması siyasi xaosa, dövlətlərin çöküşünə gətirib çıxarır. Məhz buna görə, konstitusiyanın yaradılmasının əsas məqsədi hüquq dövlətinin yaradılmasıdır.

Azərbaycan Konstitusiyası Prezident Heydər Əliyevin hakimiyyəti dövründə, xalqın iradəsinin ifadəsi, Sovet rejiminindən qurtuluşun nəticəsi kimi 1995-ci ildə 12 noyabr referendumunda qəbul edilib.

İnsan haqlarının təminatı hakimiyyətdən asılıdır, buna görə də məhkəmə-hüquq sistemindəki islahatlar həyata keçirilməlidir ki, birbaşa konstitusiyada təsbit edilən haqqların qorunması prosesləri güclənsin, yaxşılaşsın. Vətəndaşların haqqları ilə yanaşı, konstitusiya məsuliyyətləri də müəyyən edir, bu səbəbdən başqalarının haqqlarına hörmətlə yanaşmalı, konstitusiyanı bilməli və ona hörmət edilməlidir.

Mövzu ilə əlaqədar politoloq Nəzakət Məmmədova Sonxeber.az-a danışıb. O, bildirdi ki, referendumla qəbul edilmiş Azərbaycan Respublikası konstitusiyasında əsas insan hüquqları və azadlıqları məsələsinə xüsusi yer ayrılıb:

"Burada insan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının əsas prinsipləri öz əksini tapıb. Burada bərabərlik hüququ, insan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının müdafiəsi, yaşamaq, azadlıq, mülkiyyət, təhlükəsiz yaşamaq, şəxsi toxunulmazlıq, əmək, istirahət, sosial təminat, sağlam ətraf mühitdə yaşamaq, mədəniyyət, sağlamlığın qorunması, təhsil, milli mənsubiyyət, ana dilindən istifadə, şərəf və ləyaqətin müdafiəsi, sərbəst toplaşmaq, fikir və söz azadlığı, vicdan, yaradıcılıq, məlumat azadlığı, vətəndaşlıq hüquqları öz əksini tapıb. Bundan başqa, cəmiyyətin və dövlətin siyasi həyatında iştirak, dövlətin idarə olunmasında iştirak, seçki hüququ, birləşmək, azad sahibkarlıq hüququ, hüquqi yardım almaq, məhkəməyə müraciət etmək hüquqları təsbit olunub. Əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin hüquqları, siyasi sığınacaq hüququ da konstitusiyada özünə yer tutur. Dövlət və vətəndaş bir-biri qarşısında hüquq və vəzifələrə malikdirlər. Dövlətin vətəndaş, vətəndaşın da dövlət qarşısında qarşılıqlı hüquq və vəzifələri mövcuddur. Ona riayət olunması hər bir vətəndaşın borcudur, necə ki, dövlət başçısı məmurların xalqın xidmətçisi olduğunu daima vurğulayır. ABŞ prezidenti Kennedinin belə bir fikri var: "soruşma ki, vətən sənin üçün nə edib, soruş ki, sən vətən üçün nə etmisən". Bu baxımdan həm dövlət, həm vətəndaş öz vəzifələrini layiqincə yerinə yetirdikdə, həmin dövlət və cəmiyyət güclü olur".

Lamiyə Məmmədova

Telegramda izləyin

instagramda izləyin