Alimlərdən xəbərdarlıq: kütləvi virus-bakteriya xəstəliklərini göbələk xəstəlikləri əvəz edəcək...

"Yeni infeksiya artıq milyonlarla pasientdə aşkar edilib, ölüm halları ildə 160 000 nəfər təşkil edib"

Bu gün üçün göbələk infeksiyalarının sağlamlığa vurduğu zərər vurus və bakteriya xəstəlikləri təhlükəsi ilə müqayisə edilə bilməz.

Bu barədə "9-cu kanal" nəşri yazıb.

Bir qayda olaraq, məsələ dərinin və selikli qişaların zədələnən nahiyələrində qaşınma ilə məhdudlaşır.

Belə xəstəliklər yalnız immuniteti çox zəif olan insanlar üçün təhlükəlidir.

Lakin vəziyyət dəyişir.

2009-cu ildə Yaponiya həkimləri əvvəllər məlum olmayan göbələyin törətdiyi yeni infeksiya ilə üzləşib.

O, belə xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilən dərmanların əksəriyyətinə qarşı davamlı olub. Ona "Candida auris" adı verilib.

2022-ci ilə onun törətdiyi infeksiya milyonlarla pasientdə aşkar edilib. Xəstəliyin oyanışı bütün dünya boyunca, o cümlədən Rusiyada, Çində, Hindistanda, Avropa İttifaqı ölkələrində, Şimali Amerikada, Avstraliyada və Cənubi Afrika Respublikasında qeydə alınıb.

Bəzi dəyərləndirmələrə görə, ölüm halları hər il 160 000 nəfərdən çoxdur.

Xəstəliyin törədicisi əksəriyyət göbələyə qarşı dərman preparatlarına davamlıdır və dərmanların uzun müddət seçilməsindən sonra müalicəyə tabe olur. Bəzən düzgün preparatlar seçilməsinə zaman çatmır.

Məntiqlə güman etmək olar ki, xəstəlik qəsdən yayılır. Lakin tədqiqatlar göstərib ki, göbələk dünyanın müxtəlif yerlərində bir-birindən asılı olmadan meydana çıxıb.

Bəs nədən dünyanın müxtəlif hissələrində xəstəliyin sinxron inkişafı mümkün olub?

Göbələklər, əsasən, dərini və selikli qişanı təkcə ona görə zədələmir ki, bu orqanlar ətraf mühitlə təmasda olur, həm də başqa səbəbdən olur.

İnsanın bədəni onlar üçün xeyli dərəcədə istidir. Həmin 2009-cu ildə Amerika alimləri minlərlə göbələk ştamlarının miqyaslı tədqiqini aparıb. Bu tədqiqat göstərib ki, hərarətin 1 dərəcə yüksəlməsi onların 6 faizi üçün ölümcüldür. Sınaqlar +30 dərəcədən +40 dərəcəyədək aparılıb. Müəyyən edilib ki, insan bədəninin normal hərarətində 95 faiz ştamlar sağ qalmır.

Göbələklər hərarətin həm yüksəlməsini, həm də aşağı düşməsini pis keçirir. Hərarətin bir neçə dərəcə dəyişməsi onlar üçün ölümcüldür. Lakin bütün digər varlıqlar kimi, göbələklər də ətraf mühitə uğunlaşır. Qlobal istiləşmə onları daha yüksək hərarətə uyğunlaşmağa sövq edir.

Məsələn, Candida auris qızdıran xəstənin hərarəti 41 dərəcə olduqda da sağ qalır. Alimlər hadisələrin bu cür inkişafını proqnozlaşdırsalar da, onları eşidən yoxdur.

Nəzərə alsaq ki, göbələk xəstəliklərinə nisbətən, virus və bakteriya xəstəliklərindən təhlükə daha yüksəkdir, o zaman sonuncuların müalicəsi üçün dərman preparatları daha azdır.

Göbələklərin hüceyrələri bakteriyalara nisbətən heyvanların hüceyrələrinə daha çox oxşayır, deməli, patogeni məhv edən və xəstənin orqanizmini qoruyan maddə tapmaq daha mürəkkəbdir.

Əgər göbələklər insan bədənində kütləvi surətdə uyğunlaşırsa, biz praktiki olaraq dərmanı olmayan yeni tip epidemiya ilə üzləşə bilərik.

Telegramda izləyin

instagramda izləyin