"COP29-un Bakıda keçirilməsi dünya ölkələrinin Azərbaycana böyük etimadının göstəricisidir" - Pərvanə Vəliyeva

"Bu il noyabrın 11-dən 22-dək ən mötəbər tədbirlərdən biri - Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası (COP29) Azərbaycanda keçiriləcək. BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 28-ci sessiyası (COP28) 2023-cü ildə Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Dubay şəhərində keçirilib. COP29-un Bakıda keçirilməsi dünya ölkələrinin Azərbaycana böyük etimadının göstəricisidir".

Bunu Sonxeber.az-a danışan deputat Pərvanə Vəliyeva bildirib.

Deputat qeyd edib ki, dünya ictimaiyyətinin Azərbaycanda keçiriləcək COP29-dan əsas gözləntisi iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə üçün yeni maliyyə hədəfinin müəyyən olunmasıdır:

"Hər il dünyanın hər yerindən hökumət nümayəndələri COP-da toplaşaraq iqlim dəyişmələrinin qarşısının alınması və fəsadlarının aradan qaldırılması istiqamətində birgə səylər göstərmək üçün qərarlar, qətnamələr qəbul edirlər. COP-un ilk toplantısı 1995-ci ildə Berlində keçirilib. Ondan əvvəl milli hökumətlər 1992-ci ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişiklikləri üzrə Çərçivə Konvensiyasını qəbul edərək gələcəkdə onun daha fəal tədbirlərin həyata keçirilməsi üçün əsas olacağını təsdiq ediblər. BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyası - atmosferdə istixana qazlarının konsentrasiyalarını sabitləşdirməklə "insanların iqlim sisteminə təhlükəli müdaxiləsi" ilə mübarizə aparmaq üçün ölkələr arasında beynəlxalq müqavilədir. Bu müqavilə Rio-de-Janeyroda keçirilən BMT-nin Ətraf Mühit və İnkişaf üzrə Konfransında (UNCED) 154 dövlət tərəfindən imzalanıb. Müqavilə 21 mart 1994-cü ildə qüvvəyə minib. Azərbaycan da bu konvensiyaya qoşulub. Müddət keçdikcə iqlim dəyişmələrinin fəsadlarının qarşısının almasına daha ciddi addımlar atılmasına ehtiyac duyulduğu qənaətinə gəlindi və 2015-ci ildə Fransanın paytaxtı Paris şəhərində dünya dövlətləri bu məqsədlə yenidən toplaşdı. İqlim dəyişmələri ilə mübarizə istiqamətində öz səylərini gücləndirmək üçün Paris sazişi imzaladılar. Paris sazişi 196 ölkə tərəfindən müzakirə edilib. 2023-cü ilin fevralına olan məlumata görə, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının (UN FCCC) 195 üzvü sazişin tərəfdarıdır. Paris sazişinin uzunmüddətli temperatur hədəfi orta qlobal temperatur artımını sənayedən əvvəlki səviyyədən 2 °C (3.6 °F) çox aşağı saxlamaq və üstünlük verilən artımı - 1.5 °C-ə qədər (2.7 °F) məhdudlaşdırmaqdır.

Bu gün iqlim dəyişmələrinin fəsadların yumuşaldılması, o cümlədən iqlim dəyişmələrini adaptasiya ilə bağlı fəaliyyət planlarını (NAP) bütün ölkələri hazırlayır. Hər bir ölkənin 2025-ci ilə qədər milli adaptatsiya planları olmalıdır. Bakı COP-u bu baxımdan əhəmiyyətli rola malikdir. Paris sazişinin dövlətlər tərəfindən müəyyənləşdirilməyən, konsensus əldə olunmayan iqlim maliyyəsi mexanizmi Azərbaycanda məhz Bakı COP-u zamanı müəyyənləşdiriləcək. Hazırkı vəziyyətdə dünya ictimaiyyəti COP29-dan iddialı hədəflər gözləyir. Azərbaycan danışıqları aparan əsas tərəfdir. Danışıqlar artıq uzun müddətdir ki, davam edir. Bu istiqamətdə yeni kollektiv kəmiyyət hədəfinin (NCQG) müəyyən olunması gözlənilir. Hazırkı iqlim maliyyəsi ildə yüz milyard dollar vəsaitin verilməsini tələb edir, ancaq qlobal ictimaiyyət, beynəlxalq təşkilatların hesablamaları hazırkı fəsadlarla mübarizədə bunu çox az hesab edir".

Pərvanə Vəliyeva vurğulayıb ki, Azərbaycan bir fəaliyyət planı ortaya qoyub və o cümlədən 14 təşəbbüs irəli sürüb.

"Bunların hər biri qlobal təşəbbüsdür. Ən mübahisəli məsələ isə iqlim maliyyəsinin artırılmasıdır. Çünki BMT-nin belə bir mexanizmi var ki, inkişaf etmiş ölkələr bura maliyyə səfərbər etməlidir. Bu isə çox çətin və məsuliyyətli məsələdir. COP29-da bu hədəfə nail olunacağına inanırıq.

Vüsalə İbrahimli

Telegramda izləyin

instagramda izləyin