Bakının azad olunması bütün Türk dünyası üçün vacib idi-Tarixçi-alim

Sentyabrın 15-də Azərbaycan-Osmanlı hərbi qüvvələrinin Bakını azad etməsinin 102-ci ildönümüdür. Həmin gün 1918-ci ildə Nuru paşanın komandanlığı ilə Qafqaz İslam Ordusu Bakını erməni millətçilərinin yaxın iştirakı ilə qurulan Bakı Soveti və Sentrokaspi Diktaturası rejiminin qanlı hakimiyyətindən azad etməyə nail olub. Bu qələbə Bakının Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin paytaxtına çevrilməsi və Fətəli Xan Xoskinin başçılıq etdiyi milli hökumətin bu şəhərə köçməsini təmin edib.

Bu barədə tarixçi alim Dilavər Əzimli Sonxeber.az-a açıqlama verib.

"15 sentyabr Azərbaycan tarixinin ən müqəddəs günlərindən biridir. Hesab edirəm ki, bu gün dövlət səviyyəsində bayram kimi qeyd olunmalıdır. Azərbaycan xalqı necə Novruz, Qurban, Ramazan bayramlarını qeyd edir, o cür bu günü də bayram kimi qeyd edilməlidir. Çünki burada bir millətin varlıq məsələsi həll olunurdu. Bu həm də, iki qardaşın birgə başına gələn faciələrin qarşısını almağa yönəlik addım idi.

Tarix boyu bu qardaşları bir-birindən ayırmağa çalışdılar. Bu qardaşların arasına nifaq salmaq istədilər ama bacarmadılar.

Bakının azad olunması tək bizim üçün deyil bütün Türk dünyası üçün vacib bir məsələ idi. Doğurdan da, Azərbaycanın taleyi həll olunurdu. Artıq Azərbaycan torpqları bölünürdü. Əgər burada rus, erməni hərbi birlikləri qələbə çalsaydı, bizim taleyimiz necə olacaqdı bunu təsəvvür eləmək çətindi.

Həmin vaxt qəhrəman Qafqaz İslam ordusu Azərbaycan hərbiçiləri ilə birlikdə Bakıya gəldilər. Burada bizim qardaş Osmanlı ordusu ilə hərəkət edən 4 mindən çox Azərbaycanın əsgər və zabitləri var idi. Onların birgə fəaliyyəti nəticəsində Bakı azad olundu. Bakının azad olunmasının o qədər böyük bir əhəmiyyəti var idi ki, Ankarada olan Məhəmməd Əmin Rəsulzadə Nuru paşanı göydən enən mələyə bənzədib.

Məhz bu gün həm də, Azərbaycanın sonrakı taleyini həll etdi. Yəni, cümhuriyyətin süqutundan sonra Azərbaycan Respublikası şəklində bu dövlət yaşadı. Ondan sonra da 1991-ci ildə də ikinci dəfə öz müstəqilliyini elan elədi.

Bu gün də Azərbaycanın ərazi bütövlüyü məsələsi var. Bu iki qardaş yenə birgə bu ərazi bütövlüyünü bərpa edəcək və bötüv Azərbaycan qurulacaq.

Bu gün tək Azərbaycan üçün yox, bütün Türk dünyasının böyük günüdür".

Aysel Səmədli

Telegramda izləyin