DİQQƏT: Dünya müharibəsi bu ərazidən BAŞLAYA BİLƏR - ŞƏRH

Siyasi sferada baş verən hadisələrə diqqət yetirdikdə, ekspertlər tərəfindən üçüncü dünya müharibəsinin başlayacağı ilə bağlı anonslar verilir. Ukrayna-Rusiya müharibəsində tərəflər dondurulmuş münasibətlərə keçsə də, Ukraynanın Kurska daxil olması vəziyyəti gərginləşdirdi. İndiyədək davam edən döyüşlərdə Rusiya ordusu qarşı tərəfi geriyə ata bilməyib. Eyni zamanda Yaxın Şərqdə təhlükə pik həddə çatır. İranda Həmas lideri İsmayıl Haniyənin ölümü və İranın qisas almaq istəyi ilə əlaqədar İranda təhlükəsizlik təmin edilir, vətəndaşlar isə sığınacağa yerləşdirir.

Əlbəttə ki, proseslər Cənubi Qafqazdan yan keçmir. Ermənistan qərb dövlətləri tərəfindən silahlandırılır və müharibənin başlanmasına zəmin edirlər. Cənubi Qafqazı da müharibə meydanına çevirməyə çalışırlar. Prosesləri nəzərdən keçirsək, Üçüncü Dünya müharibəsi hansı bölgədə baş verə bilər?

Mövzu ilə bağlı Sonxeber.az-a danışan siyasi şərhçi Asif Nərimanlı deyib ki, Üçüncü Dünya müharibəsinin bu və ya digər formada getdiyi haqda versiyalar var. İkinci dünya müharibəsinə baxdıqda indiki dövrdə baş verənləri dünya müharibəsi adlandırmaq olmaz:

"Daha çox soyuq müharibə şərtlərinə uyğundur. Bir qədər lokal münaqişələrin qızdığı bir dövrdür. Bəziləri bunu üçüncü dünya müharibəsi adlandırır. Fikrimcə bu dünya müharibəsi deyil, bu daha çox böyük güclərin bir-birinə hücumu yox, başqa ölkələrin ərazisini poliqona çevirməkdir. Məsələn Ukrayna bu gün Amerika, Qərb və Rusiyanın dünyada güc uğurunda mübarizəsinin poliqonuna çevrilib. O cümlədən yaxın şərq ölkələri uzun müddətdir ki, belə bir rol oynayır. Bu müharibələrin arxasında dayanan böyük güclərin birbaşa toqquşması baş vermir. Maksimum bu prosesə nəzarət edirlər. Həmin həddə çatmasının qarşısını almağa çalışırlar. Amma bu proses istənilən vaxt nəzarətdən çıxa bilər. Rusiya zaman-zaman taktiki silahları ilə təhdid edir. Elə bir situasiya baş verə bilər ki, buna əl atsa həqiqətən daha böyük müharibələrin başlanğıcı ola bilər. Ukrayna və Yaxın Şərqdə baş verən müharibələri müqayisə etdikdə fikrimcə, üçüncü dünya müharibəsinin başlanması Yaxın Şərqdə baş verə bilər. Bu ehtimal daha böyükdür. Ukraynada tərəflər müharibənin maksimum bu ərazidə məhdudlaşmasında maraqlıdır".

Siyasi şərhçinin sözlərinə görə, NATO və Rusiya birbaşa toqquşmada maraqlı deyil. Ona görə müəyyən bir sərhədləri gözləyirlər. Ritorikada təhdidlər olsa da bu sərhədləri aşmırlar. Amma Yaxın Şərqdə mənzərə fərqlidir:

"Yaxın Şərq qarışıq bir bölgədir. Burada tək iki tərəf deyil, burada bir çox qüvvələrin, xüsusilə proksi qüvvələrin olması və terror təşkilatlarının fəallığı vəziyyətin istənilən vaxt nəzarətdən çıxmasına gətirib çıxara bilər. Rusiya, Amerika başda olmaqla qərb ölkələri Yaxın Şərqdə toqquşmalara tam nəzarət edə bilmirlər. Yaxın Şərqdə birdən çox ölkə var. Hətta Çinin özü belə bu proseslərə fəal müdaxilə edir. O cümlədən Türkiyənin kifayət qədər nüfuzu var. Burada bir cəbhədən söhbət getmir. Hər cəbhənin və tərəfin özünəməxsus qüvvələri və maraqları var. Bu həm terror təşkilatlarıdır, həm də proksi qüvvələrdir. Yaxın Şərqdə vəziyyətin nəzarətdən çıxması ehtimalı daha böyükdür. Burada bütün ölkələrin aktiv iştirak edəcəyi müharibədən danışırıq. Hətta hər hansı bir təhlükəli bir silahın terror təşkilatlarının əlinə keçib, istifadə edilməsi böyük müharibəni tətikləyə bilər. Bu cür ehtimallar çoxdur. Fikrimcə ötən əsrin tarixinə baxdıqda İkinci Dünya müharibəsi 20-ci əsrin nizamını formalaşdırdı. 21-ci əsrin xəritələrinin və yeni dünyanın nizamı olmalıdır. Bu gün yaşananlar prosesin tərkib hissəsidir. Hazırda baş verənlər Birinci Dünya müharibəsindən sonrakı dövrə daha çox bənzəyir".

Sevda Səfərova

Telegramda izləyin