Nicat Hacızadə: "Bu qərar ərzaq təhlükəsizliyinin tənzimləməsi faktoru kimi çıxış edə bilər"

Nicat Hacızadə: "Bu qərar ərzaq təhlükəsizliyinin tənzimləməsi faktoru kimi çıxış edə bilər""Dünya bazarlarında enerji qiymətlərinin yüksəlməsi, dəyər və logistika zəncirinin məhdudlaşması, baş verən geosiyasi reallıqlar və münaqişələr, o cümlədən pandemiya şəraitində yaranan və müvəqqəti irs buraxan müəyyən iqtisadi çətinliklər dünya ölkələri arasında ərzaq təhlükəsizliyi üçün təhdid yaradıb".

Sonxeber.az "APA-Economics"ə istinadən xəbər verir ki, bunu İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin departament rəhbəri Nicat Hacızadə deyib.

Onun sözlərinə görə, 2021-ci ilin sonu, 2022-ci ilin əvvəlindən etibarən dünya bazarında istehsal qiymətləri indeksində müşahidə olunan artım, habelə qida və qeyri-qida məhsullarının quru və su nəqliyyatı vasitəsilə daşınmasında yaranan məhdudiyyətlər inflyasiya meyllərini daha da tətikləyib.

"Bu gün inkişaf etmiş ölkələrin faiz dərəcələrində proqnozlaşdırılan artım da sözügedən inflyasiya təzyiqinin azaldılmasına hesablanıb. 18 mart 2022-ci il Baş nazir tərəfindən imzalanan 103 nömrəli Qərar Azərbaycanın beynəlxalq iqtisadi təhdidlər fonunda ərzaq təhlükəsizliyinin tənzimləməsi faktoru kimi çıxış edə bilər. Verilən qərara əlavə edilən məhsulların ölkədən aparılması istiqamətində həyata keçiriləcək tənzimləmələr Azərbaycan vətəndaşlarının geoiqtisadi risklərdən qorunması və sığortalanması xarakterini daşıyır. Siyahı əsasında izlənilən məhsullar Azərbaycan vətəndaşının minimum istehlak səbətinə daxil edilən məhsullardır", - deyə N. Hacızadə qeyd edib.

O, həmçinin, əlavə edib ki, siyahının tərkib hissəsinə idxal edilən aralıq istehlak məqsədli və son istehlak məqsədli məhsullar aiddir. Aralıq istehlakla bağlı tənzimlənmənin əsas məqsədi yerli istehsal üçün zəruri olan xammal zəncirin riskinin minimumlaşdırılması ilə birbaşa bağlıdır: "Siyahıya daxil olan məhsulların tərkib hissəsində yer alan 0102 və 0204 nomenklaturalı malların 2021-ci il üzrə ölkəyə idxalının ümumi dəyəri 47,6 mln. ABŞ dollarıdır. Bu kod altında yerləşən məhsullar diri iri buynuzlu (keçi, qoyun, düyə, inək) heyvan məhsullarıdır. 0201 və 0204 nömrəli soyudulmuş, sümükdən ayrılmış və ayrılmamış heyvan məhsullarının ölkə ərazisində idxalı 21,7 mln. dollar təşkil edib. Sözügedən kodlar üzrə 2021-ci ildə ölkə ərazisindən ixrac cəmi 38,4 min dolları olub".

Departament rəhbərinin sözlərinə görə, 0207 (11, 12, 13 və 14 (istisna ilə birgə)) kodu altında ticarət olunan ev toyuqları ilə əlaqədar müxtəlif növ məhsulların idxalı 38,2 mln. dollar, ixrac isə 642 min dollar təşkil edib. 0402 kodlu məhsulları özündə əhatə edən süd və qaymaq, onların müxtəlif növ məhsulları üzrə ölkə ərazisinə idxal 8,5 mln. dollar, ixrac isə 934 min dolları olub. 0405 kodunu özündə əhatə edən kərəyağı və süd pastaları üzrə idxalın dəyəri 78,9 mln. dollar, ixracı isə 1,3 mln. dollar təşkil edib. 0407 kod altında istehlak edilən inkubasiya üçün mayalanmış və inkubatorda yetişdirmək üçün lazım olan ev quşlarının yumurtaları üzrə idxal 10,4 mln. dollar təşkil edib. Bu kod altında 2021-ci ildə ixrac həyata keçirilməyib.

0701 kodlu kartof məhsulunun tərkibi faraş kartof istisna olmaqla, həyata keçirilən idxalı 11,1 milyon ABŞ dolları təşkil edib. Faraş kartof üzrə Azərbaycanın ixracı 2021-ci ildə 40,1 mln. dollar olub. 10, 11, 12 kod altında formalaşan qruplar Azərbaycanda sözügedən siyahı üzrə ən çox idxal edilən malların qrupuna daxildir. Bu siyahıya 270,4 mln. dollar ilə yumşaq buğda, 58 mln. dollar ilə bərk buğda başçılıq edir. Sözügedən kodlar altında 85 növdə məhsul idxal olunur ki, bunların ümumi dəyəri 446 mln. dollar olmaqla, ümumi idxalın 3,8%-ni təşkil edir. Adıçəkilən kodlar üzrə ixrac isə cəmi 17,4 mln. dolları təşkil edir.

1509 kodu daşıyan emal edilməmiş zeytun və zeytun yağları üzrə 2021-ci ildə cəmi iki məhsulun dövriyyəsi mövcuddur. Bunların ümumi dəyəri qeyd edilən il üzrə 1,6 mln. dollar, ixracı isə 231 min dollar təşkil edib.

Siyahıda yer alan əsas məhsullardan hesab edilən və vətəndaşların qida rasionunda mühüm yer tutan bitki yağları ilə əlaqədardır. Bu siyahıya xam şəkildə günəbaxan və qarğıdalı, onların fraksiyaları və onlara məxsus digər məhsullar, bitki piyləri və yağları, onların fraksiyaları daxildir. 2021-ci ilin yekunlarına əsasən, xam və digər şəkildə ölkəyə idxal olunan günəbaxan yağlarının dəyəri birgə 73,6 mln. dollar olub. Qarğıdalı yağı ilə əlaqədar isə xam və digər şəkildə idxal isə birgə 35,8 mln. dollar təşkil edib. Sözügedən yağların tərkib hissəsində yer alan xam hesab edilməyən günəbaxan yağının ixracı 9,6 mln. dollar, qarğıdalı məhsulunun ixracı isə 1,3 mln. dollar olub. Bitki yağları və onların fraksiyaları üzrə idxal 2,2 mln., ixrac isə 11,4 mln. dollar təşkil edib.

N. Hacızadə qeyd edib ki, bitkidən hasil olan piylər və yağlar, onların fraksiyaları qeyri-neft ixracında əsas yerlərdən birinə malikdir. Bitki və heyvan mənşəli piylər və yağların idxalında isə əhəmiyyətli artım müşahidə edilir. Belə ki, adıçəkilən məhsul üzrə idxal 34,3 mln. dollar təşkil edib. Siyahıya müvafiq olaraq heyvan yemləri ilə əlaqədar mallar da tənzimləmə predmeti olub. Heyvan yemləri üzrə 2021-ci ildə Azərbaycana 6 rəqəmli nomenklatura əsasında, 16 müxtəlif növ mallar idxal olunub ki, onların ümumi dəyəri 90,4 mln. dolları təşkil edir. Sözügedən qrupa daxil olan soya yağının ekstraksiyası nəticəsində alınan cecələr və digər bərk tullantıların idxalı 2021-ci ildə 54,7 mln. dollar olub. Bu məhsul 23 qrupa daxil olan heyvan yemlərinin 60,5%-i təşkil edir.

"Xatırladaq ki, 2021-ci ildə Azərbaycanda 2,6 mlrd. dolları dəyərində qida sənayesinə daxil olan mal və məhsullar istehsal edilib. Sözügedən siyahı tərkibindəki xam məhsullar həm ev təsərrüfatları, həm də emal məqsədli firmalar üçün mühüm istehlak hesab olunur. Sözügedən qərarında əsas məqsədi Azərbaycan vətəndaşlarının minimum istehlak səbətində yer alan gündəlik və ya həftəlik məhsullara asan əlçatanlığını və istehlak fasiləsizliyini təmin etməkdir", - deyə o bildirib.


Sonxeber.az
Telegramda izləyin
İqtisadiyyat   Baxılıb: 1458   Tarix: 19 mart 2022  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255

Facebookda Paylaş


Turlar.az

Oxşar xəbərlər

.

Azərbaycanın gələn il üçün nəzərdə tutduğu xarici yardımların həcmi 2 dəfədən çox artırılır

Gələn il üçün dövlət büdcəsində ayrılması nəzərdə tutulan xarici yardımların həcmi 2 dəfədən çox artırılır. APA-ya istinadən xəbər verir ki, Milli Məclisin birinci və ikinci oxunuşda qəbul etdiyi "Azərbaycan Respublikasının 2025-ci il dövlət büdcəsi haqqında" qanun layihəsinə əsasən, xaric

14 dekabr
.

Yeni il qabağı bu sahələrdə bahalaşma olacaq

Yeni ilin gəlişinə demək olar yarım ay qalıb. Bayramla əlaqədar artıq müəyyən sahələrdə canlanma gözə çarpır. Bəs yeni ildə hansı sahələrdə qiymət artımı gözlənilir?. xəbər verir ki, mövzu ilə bağlı iqtisadçı ekspert Xalid Kərimli ilə həmsöhbət olub. Onun sözlərinə görə, yeni il öncəsi bahalaşma əsasə

14 dekabr
.

Azərbaycanda minik və yük avtomobili istehsalı kəskin artıb

Bu ilin yanvar-oktyabr aylarında Azərbaycanda 4 433 ədəd minik avtomobili istehsal olunub. "Trend"in Dövlət Statistika Komitəsinə istinadən məlumatına görə, bu, əvvəlki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 2 057 ədəd və ya (86.6%) çoxdur. Ötən ilin 10 ayında ölkədə 2 376 ədəd minik avtomobili istehsa

30 noyabr
.

İstehsalı artsa da, dəyəri düşməyən QARA KÜRÜ - ŞƏRH

Ölkəmizdə qara kürünün istehsalı da, xaricdən idxalı da artıb. Bununla belə, daxili bazarda bu məhsul ucuzlaşmır. Ekspertlər bunu istehsalın az olması və yalnız ixrac üçün nəzərdə tutulması ilə əlaqələndirirlər. 2024-cü ilin yanvar-sentyabr ayları ərzində Azərbaycanda 617.1 kiloqram nərə balığı kürüs

14 dekabr
.

Kərə yağının qiymətində kəskin artım - 27 AZN-ə qədər...

Son günlər ölkədə kərə yağının bahalaşması müşahidə olunur. Baku TV-ə istinadən xəbər verir ki, bütün kərə yağı markalarının qiymətində artım qeydə alınıb. Satıcı bildirib ki, hazırda satışda kərə yağı 19 manatdan başlayaraq 27 manata qədər satılır. Əvvəl isə bu qiymət 16 manatdan başlayırdı. İqtisadç

25 oktyabr
.

Bitkoinin qiyməti tarixində ən yüksək səviyyəyə çatıb

Bitkoin kriptovalyutasının qiyməti tarixində ilk dəfə 79 min dolları keçib, bu isə əvvəlki rekord 78 min dollardan yalnız dəqiqələr sonra baş verib. "Report"un xəbərinə görə, bu, ticarət məlumatlarından məlum olub. "Bybit" kriptovalyuta birjasında Bakı vaxtı ilə saat 08:55-də bitkoini

10 noyabr
.

Bir sıra ölkələrdə banklar Rusiyanın "UnionPay" kartlarına xidməti dayandırıb

Bir sıra ölkələrdə banklar Rusiyanın "Qazprombank" şirkəti tərəfindən buraxılmış "UnionPay" ödəniş sisteminin bank kartlarına xidməti dayandırıb. bu barədə TASS-a istinadən məlumat verir. Bildirilib ki, Tailandda banklar vəsaitlərin çıxarılması cəhdində "UnionPay" kartın

24 noyabr
.

Azərbaycan iqtisadiyyatı 5% artıb

2024-cü ilin yanvar-oktyabr aylarında ölkədə 103 milyard 495.8 milyon manatlıq və ya əvvəlki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 4.9% çox ümumi daxili məhsul istehsal olunub. xəbər verir ki, bu barədə Dövlət Statistika Komitəsi məlumat yayıb. Bildirilib ki, iqtisadiyyatın neft-qaz sektorunda əlavə dəyər 1.

16 noyabr
.

Şadlıq saraylarında qiymətlər artdı

2024-cü ilin noyabr ayından şadlıq saraylarında sifarişlərin sayı 23,6 faiz artıb. bildirir ki, bu barədə İqtisadi və Sosial İnkişaf Mərkəzindən (CESD) məlumat verilib. Sifarişlərin çoxalması özünü qiymət artımlarında da göstərib. Belə ki, şadlıq saraylarında noyabr ayında qiymətlər 6.2 faiz artıb. Xüsusə

21 dekabr