ÜMT: Buzlaqların əriməsi milyonlarla insanın həyatı üçün təhlükə yaradır
2024-cü ildə dünya buzlaqları yenidən kütlə itirib — artıq üçüncü il ardıcıl olaraq. Proses son altı ildə buzlaqların rekord sürətlə əriməsindən xəbər verir ki, bu da təkcə ətraf mühit üçün deyil, həm də milyonlarla insanın həyatı üçün ciddi təhlükə yaradır.
"Report" xəbər verir ki, bu barədə Ümumdünya Meteorologiya Təşkilatı (ÜMT) məlumat yayıb.
Buzlaqlar buz qalxanları ilə birlikdə Yer kürəsindəki şirin suyun təxminən 70 %-ni saxlayır, dağlıq bölgələr isə planetin "su qüllələri" rolunu oynayır. Onların yox olması milyonlarla insanın su təchizatını təhlükə altına qoyacaq.
1975-ci ildən bəri dünya doqquz min milyard tondan çox buzlaq buzu itirib – bu, Almaniya ölçüsündə və 25 metr qalınlığında buz blokuna bərabərdir. Ərimənin indiki tempi ilə Qərbi Kanada, ABŞ, Skandinaviya, Mərkəzi Avropa, Qafqaz və Yeni Zelandiyadakı əksər buzlaqlar XXI əsrin sonuna qədər yox ola bilər.
İsveçrə Buzlaqları Monitorinq Xidmətinin məlumatlarına görə, buzlaqların ümumi kütlə itkisi 450 milyard ton təşkil edib ki, bu da 2024-cü ili müşahidələrin başlanğıcından bəri itkilərin miqyasına görə dördüncü edir. Ən pis nəticə 2023-cü ildə qeydə alınıb.
"2022-ci ildən 2024-cü ilədək tarixdə ən böyük buzlaq kütləsi itkisini müşahidə etdik", – ÜMT-nin başçısı Seleste Saulo bildirib.
Xüsusilə Skandinaviya, Şpitsbergen arxipelaqı və Şimali Asiya buzlaqları zərər çəkib, burada itkilər rekord həddə çatıb.
"Biz bir çox məsələlər üzrə danışıqlar apara bilərik, lakin buzun ərimə nöqtəsi kimi fiziki qanunları dəyişmək mümkün deyil", – ÜMT-nin su ehtiyatları və kriosfer şöbəsinin direktoru Stefan Ulenbruk vurğulayıb.
Buzlaqları qorumağın yeganə yolu istixana qazı emissiyalarının təcili azaldılmasıdır, ekspertlər xəbərdarlıq edir. Əks halda, bəşəriyyət fəlakətli nəticələrlə üzləşə bilər.
Sonxeber.az
Telegramda izləyin
Dünyada Baxılıb: 874 Tarix: 23 mart 2025
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666
Facebookda Paylaş
2025 tarixə ən isti illərdən biri kimi düşə bilər
2025-ci il rekordlar tarixində ən isti üç ildən biri ola bilər. Qaynarinfo xəbər verir ki, bu barədə Avropa Yer Rəsədxanasının (EHO) hesabatında deyilir. Qeyd olunur ki, 2025-ci il temperatur baxımından 2023-cü illə eyni ola bilər. Xüsusilə, 2025-ci ilin noyabr ayı 2023 və 2024-cü illərdən sonra rekordla
9 dekabrİnsanlıq məhv olmaq təhlükəsi ilə üz-üzə: Alimlər qorxulu proqnoz açıqladı
Bristol Universitetinin alimləri tərəfindən aparılan yeni bir araşdırma, milyonlarla il sonra Yer kürəsinin qitələrinin Pangea Ultima adlı vahid superqitəyə birləşməsi halında, həddindən artıq istilər səbəbindən insanların və digər məməlilərin kütləvi şəkildə məhv olması ehtimalı barədə xəbərdarlıq edir
10 dekabr112 illik rekord saxta olub? - Ölüm Vadisinin titulu ləğv edilir
Amerikadakı Ölüm Vadisi 112 ildir yer səthinə yaxın ölçülmüş ən yüksək hava temperaturu rekordunu qoruyub saxlayır. Lakin alimlər 1913-cü ildə qeydə alınan bu rekordun artıq ləğv edilə biləcəyini bildirirlər. Qaynarinfo xəbər verir ki, 10 iyul 1913-cü ildə vadidə yerləşən "Greenland" fermasınd
9 dekabrOkeanların ən soyuq müharibəsi: Buzqıran gəmilər necə işləyir?
Okeanların donmuş soyuq bölgələrində gəmilərin hərəkət edə bilməsi üçün buzqıran gəmilərə ehtiyac var. Bu xüsusi gəmilər, donmuş buzu parçalayıb əzərək normal ticarət gəmilərinin yolunu açır. Qaynarinfo xəbər verir ki, "buzqıran" olaraq tanınan bu gəmilər, buzu kəskin burunları ilə yarmaq əvəzinə
9 dekabrBu kənddə hər kəs kor doğulur - FOTO
Mavritaniyanın səhrasının dərinliklərində yerləşən ucqar bir kənd, dünyada ən qeyri-adi yaşayış formalarından birinə ev sahibliyi edir. xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, yüz illərdir davam edən genetik bir pozğunluq səbəbilə kənd əhalisinin demək olar ki, hamısı görmə qabiliyyəti olmadan dünyay
11 dekabrBu ölkə də "Avroviziya 2026"dan imtina etdi
İslandiya dövlət kanalı "Avroviziya 2026"dan çəkildiyini açıqlayıb. xəbər verir ki, bu barədə müsabiqənin rəsmi instaqram səhifəsi olan "12xal" məlumat yayıb. Qeyd edilib ki, bununla da İsrailə görə müsabiqədən çəkilən ölkələrin sayı 5-ə yüksəlib. Əgər Ermənistan müsabiqədə iştira
11 dekabrOrban: Avropa Rusiya ilə müharibəyə hazırlaşır
Avropa Rusiya ilə silahlı münaqişəyə hazırlaşır və hərbi iqtisadiyyat qurur. "Report" xəbər verir ki, bunu Macarıstanın Baş naziri Viktor Orban bəyan edib. "Avropa İttifaqının rəsmi mövqeyi bundan ibarətdir ki, 2030-cu ilə qədər Aİ müharibəyə hazır olmalıdır. Onlar hərbi iqtisadiyyat qururlar"
7 dekabr