Tarixdəki ən güclü və dəhşətli sunami: 500 metrdən yüksək dalğa necə yarandı?
Sonxeber.az Lent.az-a istinadən tarixin ən güclü sunamisi barədə məlumat verir.
1958-ci ilin yayında Alyaskanın Lituya körfəzində tarixdə ən böyük sunami baş verib. 7,8 bal gücündə zəlzələ nəhəng qaya kütləsini dağıdıb və bu, hündürlüyü yarım kilometrə çatan nəhəng dalğanın yaranmasına səbəb olub.
Lituyadakı sunaminin hündürlüyü "Empire State Building"in hündürlüyünü keçib. Şahidlər bu hadisəni dəhşətli mənzərə kimi qiymətləndiriblər: 160 km/saat sürətlə hərəkət edən sunami qayıqları sözün əsl mənasında süpürüb və açıq dənizə atıb. Fəlakət səngidikdən sonra Lituya sahillərində yalnız xarabalıqlar qalıb.
Narahat körfəz
Lituya körfəzi, prinsipcə, narahat təbiəti ilə məşhurdur. Onun uzunluğu təqribən 14 kilometrdir, körfəzin girişi dardır və 10 kilometrdən çox deyil. Körfəzin Alyaskanın qayaları və buzlaqları arasında yerləşməsi onu çətin və sirli edir.
Lituyanın dərinliyi təxminən 220 metrdir. Balıqçılar burada vaxtaşırı qayıqların yoxa çıxdığını müşahidə etdilər - sonradan alimlər təsdiq etdilər ki, plitələrin hərəkəti və yeraltı təkanlar səbəbindən bu ərazidə dəniz narahatdır, hər 25 ildən bir sunami baş verir.
Megatsunaminin gücü
Lituya körfəzini bürüyən meqasunaminin hündürlüyü 524 metr olub. Dalğa bütün ağacları, binaları və bitki örtüyünü asanlıqla süpürüb, qayıqları və gəmiləri açıq dənizdə çöp kimi oynadıb.
Lituya sunamisi bəşər tarixində ən böyük sunami hesab olunurdu. Əvvəlki lider "cəmi" 192 metr hündürlüyü olan Icy Bay sunamisi idi.
Asteroidin təsiri
Sunaminin əsas səbəblərindən biri zəlzələ nəticəsində süxurların yıxılmasıdır. Alimlər bu prosesi nəhəng qüvvəyə görə asteroidin düşməsi ilə müqayisə edirlər.
Fəlakətdən sonra tədqiqatçılar suyun səviyyəsinin 30 metr aşağı düşdüyü buzaltı gölə diqqət yetirdilər. Mütəxəssislər körfəzin coğrafiyası və zəlzələyə səbəb olan nasazlığın olması səbəbindən yeni sunami ehtimalının yüksək olacağı barədə xəbərdarlıq edirlər.
Dalğanın nəticələri
Lituyadakı sunaminin nəticələri dağıdıcı oldu - onları hələ də kosmosdan görmək olar. Bir vaxtlar sıx meşələrlə örtülmüş sahil, bitki örtüyündən tamamilə məhrum olan hamar qaya kimi oldu. Yaxınlıqdakı Yakutat kəndində kommunal şəbəkələrə, rabitə və körpülərə ziyan dəyib. 5 nəfər bu fəlakətin qurbanı oldu və onlar hadisənin episentrində qaldılar - şükürlər olsun ki, buxtada əhali az idi.
Sonxeber.az
Telegramda izləyin
Dünyada Baxılıb: 2590 Tarix: 12 noyabr 2024
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255
Facebookda Paylaş"SpaceX" raketi Cənubi Koreyanın kəşfiyyat aparatını orbitə çıxarıb
Amerikanın "Falcon 9" raketi şənbə günü otuzdan çox mikro və nanopeykdən ibarət qrupu, o cümlədən Cənubi Koreyanın hərbi aparatını orbitə çıxarıb. "Report" xəbər verir ki, bu barədə daşıyıcını hazırlayan "SpaceX" şirkəti məlumat verib. Raketin buraxılışı Kaliforniyada yerləşə
22 dekabrOksford Universiteti qəbul tələblərini azaldır
Britaniyanın Oksford Universiteti qəbul tələblərini azaldır. xəbər verir ki, bu barədə "Times" qəzeti məlumat yayıb. "Oksford müəllimləri universitetin reputasiyasının zədələnə biləcəyindən qorxurlar. Çünki normal qəbul meyarlarına cavab verməyən tələbələr qəbul üçün ayrılan təxminən 1
22 dekabrFastfudun daha bir qorxulu fəsadı üzə çıxdı
Alborz Tibb Elmləri Universitetinin iranlı alimləri fastfud ilə depressiya riski arasında əlaqə aşkar ediblər. xəbər verir ki, bu barədə araşdırma "Journal of Affective Disorders" elmi nəşrində dərc olunub. Ekspertlərin qənaətləri Milli Sağlamlıq və Qidalanma Müayinəsi Sorğusunun 17,4 mində
22 dekabrTürkiyə ordusu İraqda PKK-nın 6 üzvünü öldürüb
Türkiyə Silahlı Qüvvələri İraqın şimalında PKK terror qruplaşmasının bir neçə üzvünü öldürüb. "Report" xəbər verir ki, bu barədə Türkiyə Milli Müdafiə Nazirliyindən bildirilib. Qeyd olunub ki, Yaxın Şərq ölkəsinin Qara bölgəsində keçirilmiş əməliyyat nəticəsində qruplaşmanın altı üzvü zərərsizləşdirilib
22 dekabrMoskva regionunda bir gün ərzində 10-dan çox yanğın və partlayış törədilib
Telefon dələduzlarının tapşırığı ilə Moskva və eyniadlı vilayətdə son 24 saat ərzində ictimai yerlərdə 10-dan çox bankomat yandırılıb və pirotexniki məmulatlar partladılıb. "Report" xəbər verir ki, bu barədə TASS-a hüquq-mühafizə orqanlarından bildirilib. "Son 24 saat ərzində ticarət mərkəzlərind
22 dekabrÇölə atılan çılpaq uşağın meyiti kanalizasiya quyusundan tapıldı
ABŞ-da ögey anasının cəzalandırdığı 5 yaşlı oğlan faciəvi şəkildə ölüb. xarici KİV-ə istinadla xəbər verir ki, hadisə Florida ştatında baş verib. 25 yaşlı Çeyenne Star Fayt adlı qadın 5 yaşlı ögey oğlu Riley Sot Hogeboku çılpaq həyətə atıb. Buna səbəb isə qadının sözlərinə görə, uşağın toyuqlara zərə
22 dekabrABŞ Senatı büdcə haqqında qanun layihəsini gecikmə ilə qəbul edib
ABŞ Konqresinin yuxarı palatası qəbul edilmiş şatdaunun formallığını nəzərə alaraq federal hökumətin maliyyələşdirilməsinin müvəqqəti uzadılması haqqında qanun layihəsini gecikmə ilə dəstəkləyib. "Report" PRİME-a istinadən xəbər verir ki, bu, "C-Span" telekanalının yayımladığı səsverməni
21 dekabrİlon Maskın Tramp administrasiyasında əsl vəzifəsi öyrənildi
ABŞ-li milyarder və "X" sosial şəbəkəsinin sahibi İlon Mask siyasi qalmaqalın mərkəzinə düşüb. Belə ki, o,federal hökumətin maliyyələşdirilməsi haqqında mühüm qanun layihəsinin qəbul edilməsi prosesinə müdaxilə edib. Bundan sonra tənqidçilər biznesmeni ABŞ-nin "kölgə prezidenti" adlandırıblar
22 dekabr