İlk insanın xərçəngə tutulduğu tarix məlum oldu

İlk insanın xərçəngə tutulduğu tarix məlum oldu Tədqiqatçılar xərçəng əlamətlərini göstərən bir çox tarixdən əvvəlki qalıqları aşkar ediblər. Bundan əlavə, bu ölümcül xəstəliyin ilk qeydini qədim yazılı mənbələrdə tapıblar.

Araşdırmalara görə, xərçəngin ilk dəlili 1,7 milyon il əvvələ aid fosillərdə (fosil uzun müddət əvvəl yaşamış canlıların qalıqlarının təbii şərtlər altında qorunaraq dövrümüzə qədər çatan izidir-red.) tapılıb. Aşkar edilən qalıqlardan biri Paranthropus robustus və ya Homo ergaster növünə aiddir və sol barmağın sümüyündə bədxassəli şişin olduğunu göstərir.

Tədqiqatçılar, fosilləşmiş barmaq sümüyünün KT müayinələrini sümük əmələ gətirən hüceyrələrdə başlayan aqressiv bir xərçəng forması olan osteosarkomun müasir hallarının görüntüləri ilə müqayisə ediblər. Osteosarkomun gül kələminə bənzər fərqli bir formasını görüblər.

Osteosarkom bu gün insanlarda hər yaşda baş verə bilən, lakin ən çox uşaqlarda, yeniyetmələrdə və gənclərdə görülən ümumi bir sümük xərçəngidir. Tarixdən əvvəlki insanın yaşı bilinməsə də, tədqiqatçılar onun yetkin olduğunu düşünürlər.

Aydındır ki, xərçəngin sümüklərdə aşkarlanması orqanlarda, dəridə və daha sürətli parçalanmaya məruz qalan digər yumşaq toxumalarda olduğundan daha asandır. Bununla birlikdə, fosillərdə xərçəngin görünməsi üçün daha ətraflı araşdırma tələb olunur.

Lent.az

Sonxeber.az

Telegramda izləyin

Sağlamlıq Baxılıb: 2000 Tarix: 04 iyun 2023

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666

Facebookda Paylaş

Oxşar xəbərlər

Çörəkdən tam imtina etməyin zərərləri

Artıq çəkidən xilas olmaq istəyən hər kəs çörək və şirniyyatdan imtina etməyə çalışır. Buna səbəb çörəyin orqanizm üçün ziyanlı qida olması barədə yayılan məlumatlardır. Əslində, ondan imtina edilməsinin zərərləri daha çoxdur. "Qafqazinfo" xəbər verir ki, əla növ buğda və tam buğda ununda

4 dekabr

Gündə 15 ədəd püstə yeyin!

Püstə yüksək kalorili və yağlı məhsuldur, lakin ürək-damar sisteminin işini yaxşılaşdırmaq, metobolizmi və maddələr mübadiləsini sürətləndirmək üçün qida rasionuna daxil edilməlidir. "Qafqazinfo" xəbər verir ki, püstənin tərkibindəki əsas elementlərdən biri B7 və ya biotindir ki, bu da zülallar

19 noyabr

Küçədə satılan nar şirəsi zəhərlənməyə səbəb ola bilər

Paytaxtda hər addımbaşı nar şirəsinin sıxılaraq satılmasına rast gəlirik. xəbər verir ki, bu şirələri alanlarla yanaşı, anti-sanitar vəziyyətə görə almayanlar da var. Həmin nar şirələri satılan köşkdə isə əlcəksiz, yuyulmamış qablar insanlarda sual yaradır. Qida məsələləri üzrə ekspert Seymur Qafaro

23 noyabr

Qocalmanı sürətləndirən üç gündəlik vərdiş

Qocalmanı hissolunmaz şəkildə sürətləndirən üç gündəlik vərdiş açıqlanıb. bildirir ki, bu barədə "LEVITA" beynəlxalq balet və dartınma studiyaları şəbəkəsinin həmtəsisçisi və məşqçi Kseniya Qufranova " nəşrinə müsahibəsində danışıb. Qufranovanın sözlərinə görə, qocalmanın əsas amili otura

30 noyabr

Çox addam ciddiyə almır - Ağır xəstəliklərin əlaməti ola bilər

Kəpəyin yaranması təkcə baş dərisinin qıcıqlanması və ya düzgün şampun seçimindəki səhvlərlə bağlı deyil. xəbər verir ki, bu problem bəzən orqanizmdə daha ciddi proseslərdən xəbər verə bilər. Bunu açıqlamasında rusiyalı dermatoveneroloq, dosent Marina Gureyeva deyib. Onun sözlərinə görə kəpəyin ən geni

30 noyabr

Çox öskürmək ziyandır

Son günlər yayılan qrip xəstəliyi şiddətli öskürəyin yayılmasına səbəb olub. Axşam.az xəbər verir ki, mütəxəssislər küncüdün öskürəyə müsbət təsir etdiyini açıqlayıb. O, immun hüceyrələrini artırır. E, C və B qrupu vitaminləri ilə çox zəngin olan küncüt güclü zülal qaynağıdır. Onun tərkibində çoxlu lif

3 dekabr

Bu ərzaqlar mənfi kalorilidir

Bəzi ərzaqlar sıfır və mənfi kaloriliyə malikdir. Söhbət o qidalardan gedir ki, onların həzm prosesinə tərkibində olduğu miqdarda və ya daha artıq kalori sərf olunur. "Qafqazinfo" xəbər verir ki, bu siyahıya göyərti, xiyar, yosunlar, kələm, qabaq, qulançar daxildir. Məsələn, xiyarın bir parçasınd

2 dekabr

Həkim qəbizliyə səbəb olan gündəlik vərdişləri açıqlayıb

Rusiyalı qastroenteroloq Anna Menşikova qəbizliyə səbəb olan gündəlik vərdişlərdən danışıb. -ya istinadən xəbər verir ki, həkim qəbizliyin əsas səbəblərindən biri kimi balanssız qidalanmanğı göstərib. O bildirib: "Normal bağırsaq funksiyası üçün əsas komponent olan lif çatışmazlığı bağırsaq problemlər

30 noyabr

20 günlük stress ömrü 10 saat qısaldır - Psixoloq

Stress hormonal sistemi aktivləşdirir və müxtəlif orqanlarda uzunmüddətli pozuntular yaradır. Uzun sürən daxili gərginlik psixosomatik xəstəliklərin yaranmasına şərait yaradır. Bu xəstəliklərə yüksək təzyiq. Mədə və onikibarmaq bağırsağın yara xəstəliyi. Astma. Artrit. Dermatoloji problemlər. Hətta ikinc

30 noyabr