Stress beyni demensiyaya müqavimət göstərmək qabiliyyətindən məhrum edir

Stress beyni demensiyaya müqavimət göstərmək qabiliyyətindən məhrum edirİsveçin Karolinska İnstitutunun alimləri müəyyən ediblər ki, stress beynin idrak ehtiyatını tükəndirir və bununla da demensiyanın inkişaf riskini artırır.

Sonxeber.az bildirir ki, araşdırmanın nəticələri Alzheimer's & Dementia jurnalında dərc edilib.

Alimlər izah ediblər ki, idrak ehtiyatı beynin zədələnmənin nəticələrinin öhdəsindən gəlmək və problemlərin həlli üçün yeni yollar tapmaq qabiliyyətidir. İdrak ehtiyatı insanın həyatı boyu toplanır və diqqət və yaddaş pozğunluğundan qorunma rolunu oynayır.

113 nəfərin iştirakı ilə aparılan araşdırmada komanda idrak ehtiyatının tükənməsinin təhlükəli nəticələrə səbəb ola biləcəyini müəyyən edib. Birinci mərhələdə tədqiqatçılar xüsusi testlərdən istifadə edərək iştirakçıların stress səviyyələrini qiymətləndirib və kortizol səviyyəsini ölçmək üçün onlardan tüpürcək nümunələri toplayıblar. Bu, bir insanın aktiv şəkildə dəyişən ətraf mühit şəraitinə uyğunlaşmasına kömək edən, həmçinin yüksək emosional və fiziki stress anlarında qan qlükoza səviyyəsini və qan təzyiqini tənzimləyən bir hormondur.

Tədqiqatın ikinci hissəsində iştirakçılar zehni qabiliyyət və idrak ehtiyatını qiymətləndirmək üçün bir sıra testlər keçirdilər. Nəticələr göstərdi ki, daha çox idrak ehtiyatı demans inkişaf riskini azalda bilər. Bununla belə, subyektiv (emosional) və fizioloji stress (kortizol səviyyəsinin artması) onu tükəndirir, yaddaş və diqqət problemlərinə səbəb olur.

Alimlər aydınlaşdırıblar ki, səhər saatlarında artan fizioloji stress səviyyəsi olan insanların beyində tau zülalının konsentrasiyasında artım müşahidə olunur. Bu zülal neyronların fəaliyyətinə mane olan "lövhələr" əmələ gətirməyə qadirdir. Səhər kortizol səviyyəsinin azalması ayıqlığa və öyrənməyə mənfi təsir göstərir, axşam saatlarında isə bu hormonun orqanizmdə konsentrasiyasının artması yuxu ilə bağlı problemlərə gətirib çıxarır. Zəif yuxu da öz növbəsində demans üçün risk faktorudur.


Sonxeber.az Telegramda izləyin instagramda izləyin
Sosial   Baxılıb: 288   Tarix: 08 avqust 2024  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255

Facebookda Paylaş


Xidmetler

Oxşar xəbərlər

.

Məşhur villa GÜNDƏMDƏ: Dəbdəbəli ev içəri girənləri QORXUDUR - FOTO

Bu ev kənardan çox gözəl görünür. Hər tərəf yaşıllıqlar ilə əhatə olunub. Amma bu evin sirli tərəfləri də var. xəbər verir ki, bu barədə "Daily Star" nəşri yazıb. Mançesterdə 900 min funt-sterlinqə satılan dəbdəbəli ev divarlarındakı rəsmlərlə alıcıları qorxudur. Viktoriya dövrünə aid iqamətga

20 sentyabr
.

İtkin 3 şəhidimiz dəfn olundu - Fotolar - Yenilənir

Uzun illərdən sonra nəşinin qalıqları tapılan itkin şəhid Mübariz İlyas oğlu Məmmədov paytaxtın Nizami rayonunun Keşlə qəsəbəsində yerləşən Şəhidlər xiyabanında dəfn edilib. AZƏRTAC -a istinadən xəbər verir ki, dəfn mərasimində şəhidin ailə üzvləri, doğmaları, qazilər, Müdafiə Nazirliyinin, rayon icr

20 sentyabr
.

19 saylı Yol İdarəsinin müdiri Nazim Eynallı ilə bağlı ŞOK iddia - Katibəsi ilə...

19 saylı Xüsusi Təyinatlı Yol İdarəsinin müdiri Nazim Eynallı ətrafında yaranan qalmaqal daha da dərinləşir. İddialara görə, uzun müddət Eynallının katibəsi olaraq işləyən Z. Atakişiyeva (qadının adı şərti verilib) onunla zorla cinsi əlaqədə olduğunu və bu münasibətin nəticəsində bir övlad dünyaya gətirdiyin

20 sentyabr
.

Qarabağ Universitetindən - Fotolar

Xəbər verdiyimiz kimi, Prezident İlham Əliyev sentyabrın 20-də Xankəndi şəhərində Qarabağ Universitetinin təmirdən sonra açılışında iştirak edib. "Qafqazinfo" universitetdən görüntüləri təqdim edir:

20 sentyabr
.

"Deyəsən, "Nehrəm" stadionunun tikintisində mühəndislik edənlər AYNA-ya işə düzəliblər" - İlkindən ŞİKAYƏT

Aparıcı İlkin Həsəni Bakının Xətai rayonu Xocalı prospektində hərəkətin təşkili ilə bağlı aparılmış xətlənmə işlərindən şikayətçidir. Bu barədə aparıcı sosial media hesabında paylaşım edib. "Deyəsən, illər öncə "Nehrəm" stadionunun tikintisində mühəndislik edənlər AYNA-ya (Azərbaycan Yerüst

20 sentyabr
.

Abortların qarşısının alınması üçün dövlət müəyyən tədbirlər görməlidir - AÇIQLAMA

Son illərdə abort edənlərin sayı 2 dəfədən çox artıb. Belə ki, 2010-cu ildə qeydə alınan abortların sayı 26801 olub. Yəni son 13 ildə abort edənlərin sayı 2.7 dəfə artıb. Abort edənlərin çoxu gəncdir. 2023-cü ildə abort edən qadınların 50 faizdən çoxu, yəni 37 min nəfəri 15-29 yaş aralığındadır. Statistikay

20 sentyabr
.

Sahil Babayevin nazirliyinin üç tenderinə icazə verilmədi

DOST Mərkəzinin bir gündə iki tenderinin nəticələri ləğv edilib. xəbər verir ki, Anti-İnhisar və İstehlak Bazarına Naəzarət Dövlət Xidməti bununla bağlı qərar qəbul edib. Həmin tenderlərdən biri DOST Agentliyi tərəfindən Qarabağ Regional DOST Mərkəzi üçün çirkab suların təmizlənməsi məqsədilə bioloj

20 sentyabr
.

Laçından yoxsul bir ailənin üzvü olan IV kurs tələbəsi niyə günahsız yerə həbs edildi?..

"Mən artıq yeddi aydır ki, evdən heç nə almıram və müstəntiq mənə qarşı repressiya tətbiq edərək 10-dan çox məktub yazmağıma baxmayaraq maliyyə hesabımda olan pulumun ailəmə köçürülməsinə icazə vermir. "Protokoldan aydın olur ki, BDU-nun partiya təşkilatının üzvləri və rəhbərlərinin əksəriyyət

20 sentyabr
.

Azərbaycan və BƏƏ COP29-la əlaqədar mülki aviasiya sahəsində qarşılıqlı əməkdaşlığı genişləndirir

Sentyabrın 19-da Bakıda "Azərbaycan Hava Yolları" QSC-nin nümayəndələri ilə Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin (BƏƏ) nümayəndə heyəti arasında ikigünlük görüşə start verilib. Görüşün məqsədi Dubayda keçirilən COP28 tədbirinin təşkili zamanı əldə edilən təcrübəni bölüşmək və mülki aviasiya sahəsind

20 sentyabr