Hər iki həyat yoldaşı güllələndi, ona görə qadınlar çadrasını atdı, ömrünün sonunadək qorxu ilə yaşadı...

Hər iki həyat yoldaşı güllələndi, ona görə qadınlar çadrasını atdı, ömrünün sonunadək qorxu ilə yaşadı...Sonxeber.az Kulis.az-a istinadən Xalq artisti, böyük aktrisa Mərziyyə Davudova haqqında maraqlı faktları təqdim edir.

Mərziyə Yusif qızı Davudova 8 dekabr 1901-ci ildə Həştərxanın Sarevo çayının sahilində yerləşən eyniadlı kənddə anadan olub. Kəndlərindəki dördillik "Darültəhsil", daha sonra isə "İqbal" rus-tatar məktəbində oxuyur. Bu dövrlərdə teatr fəaliyyətinə başlayır, burada həvəskarların hazırladıqları tamaşalarda oynayır.

***

İlk dəfə səhnəyə "Birinci teatr" adlı tamaşada Ərəfə rolunu oynayır. Hüseyn Ərəblinski Həştərxanda qastrolda olarkən onun oyununu bəyənir və onu Bakıya dəvət edir. Həmin ərəfədə on altı yaşlı Mərziyyə anasını itirir. 1919-cu ildə isə Bakıya gəlib Birləşmiş Dövlət Teatrosu nəzdindəki kollektivə aktrisa qəbul edilir.
Hər iki həyat yoldaşı güllələndi, ona görə qadınlar çadrasını atdı, ömrünün sonunadək qorxu ilə yaşadı...Aktrisanın ən böyük arzusu Hüseyn Ərəbliniski ilə səhnədə tərəf müqabili olmaq olur. Lakin, 1919-cu ildə Ərəblinski öldürülür. Mərziyyə Davudova o dövrün ən güclü aktyorlarından biri olan Abbas Mirzə Şərifzadə ilə eyni səhnəni paylaşır. Getdikcə onların arasında isti, yaxın münasibət yaranır. Bu yaxınlıq onların ailə qurmasına səbəb olur.

***

Mərziyyə Davudova çox qısa müddətdə Akademik Milli Dram teatrının ən aparıcı aktrisalarından birinə çevrilir. "Sevil" pyesində Sevil rolunu o qədər təbii ifa edir ki, tamaşaya baxmağa gələn qadınlar zaldaca çarşablarını çıxarıb atırlar.

***

Onun səhnədə göstərdiyi təbii oyunu və sənət yanğısı haqqında Cəfər Cabbarlı yazırdı: "Mərziyyə yetkin bir sənətkardır, ustadır. Aktrisa səhnədəki əhval-ruhiyyəsi ilə bütün tamaşa salonuna təsir edən heyrətamiz bir istedada malikdir".
Hər iki həyat yoldaşı güllələndi, ona görə qadınlar çadrasını atdı, ömrünün sonunadək qorxu ilə yaşadı...Aktrisa qısa müddətlik Tiflis Azərbaycan Dram Teatrında və Bakı Türk İşçi Teatrında işləsə də, ömrünün sonunadək Akademik Milli Dram Teatrının aparıcı sənətçilərindən olur.

***

Aktrisa 1936-cı ildə Xalq artisti adını alır. 1956-1961-ci illərdə Azərbaycan Teatr Cəmiyyətinin (hazırkı Azərbaycan Teatr Xadimləri İttifaqı) sədri vəzifəsində işləyir. Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı olur.

***

O, "Maqbet", "İblis", "Otello", "Sevil" kimi tamaşalarda özünə məxsus rollar ifa edib. "Hacı Qara", "Bir ailə", "Bakının işıqları" filmlərinə çəkilir. "Bəxtiyar" filmində Bəxtiyarın anası Gülbadam rolunu ifa edir.
Hər iki həyat yoldaşı güllələndi, ona görə qadınlar çadrasını atdı, ömrünün sonunadək qorxu ilə yaşadı..."İblis" tamaşasında Abbas Mirzə Şərifzadə ilə tərəf müqabili olur. Tamaşa böyük uğur qazanır. Amma bir müddət sonra cütlük boşanır. Mərziyyə Davudova ikinci dəfə digər istedadlı həmkarı Ülvi Rəcəblə ailə qurur. Bu evlilikdən onların Rauf adlı oğlu dünyaya gəlir.

***

Mərziyyə xanım Cəfər Cabbarlı, Hüseyn Cavid, Səməd Vurğun, Mirzə İbrahimov, Mehdi Hüseyn, Ənvər Məmmədxanlı kimi Azərbaycan dramaturqlarının əsərləri ilə yanaşı, rus və Qərbi Avropa ədiblərinin də tamaşalarında bir-birindən fərqli və mürəkkəb qadın obrazları yaratdır.
Hər iki həyat yoldaşı güllələndi, ona görə qadınlar çadrasını atdı, ömrünün sonunadək qorxu ilə yaşadı...Xalq artisti Hökümə Qurbanova öz xatirələrində yazırdı: "Bu da taleyin qismətidir. Mərziyyə xanımın ilk dəfə yaratdığı obrazları sonralar mən oynadım. Həmişə həyəcan keçirirdim ki, o bu məsələyə necə baxacaq. Böyük ürək və istedad sahibi idi. Həmişə tamaşadan sonra məni ilk təbrik edib oyunumu bəyəndiyini söyləyən Mərziyyə xanım olardı. Bu aktrisa əsl sənət fədaisi kimi gənclərə xüsusi qayğı göstərərdi".

***

1937-ci ilin repressiyası aktrisanın taleyindən yan keçmir. 1937-ci ildə həyat yoldaşı Ülvi həbs olunaraq güllələnir. 1937-ci il dekabrın 3-də Dövlət Təhlükəsizliyi İdarəsi 3-cü şöbəsinin müvəkkili, leytenant Kovrijenko Şərifovun məsuliyyətə cəlb edilib həbs olunması barədə qərar verir. Qərar yuxarı instansiyalarda da təsdiq edilir. Böyük teatr xadimini ad günü ərəfəsində həbsə alırlar. Bakının Çadrovaya küçəsi, 115 ünvanda yerləşən evində axtarış aparılır və müsadirə zamanı tapdıqları bir teatr qılıncı və iki teatr tapançası olur. 1938-ci il oktyabrın 30-da 44 yaşlı Abbas Mirzənin casusluq fəaliyyətinə görə güllələnməsi qərara alınır. Əmr isə noyabrın 16-da yerinə yetirilir.
Hər iki həyat yoldaşı güllələndi, ona görə qadınlar çadrasını atdı, ömrünün sonunadək qorxu ilə yaşadı...Ancaq 1955-ci ilə qədər Mərziyyə xanım və qızı, aktrisa Firəngiz Şərifova onun necə öldüyünü bilmir. Həmin il oktyabrın 15-də Firəngiz xanım Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsinə müraciət edərək atasının son taleyi haqqında məlumat verilməsini tələb edir. SSRİ Baş Prokurorluğu Abbas Mirzənin işini araşdırıb onun haqqında çıxarılmış qərarı ləğv edir və iş xətm olunur. Ancaq nədənsə Firəngiz xanıma atasının 1938-ci il noyabrın 16-da güllələndiyini deyil, 1941-ci il noyabrın 1-də ürək infarktından vəfat etdiyini bildirirlər.

***

Mərziyyə Davudova uzun zaman istintaq üçün hüquq orqanlara çağırılır. Deyilənə görə, əri repressiya olunandan sonra Mərziyyə Davudova balaca boxça yığıb, evin bir küncündə saxlayırmış ki, indi gəlib onu da aparacaqlar, güllələyəcəklər. O illərin xofu ömrünün sonuna kimi Mərziyyə xanımın qəlbində yaşayır.

***

Mərziyyə Davudova 6 yanvar 1962-ci ildə Bakı şəhərində uzun sürən xərçəng xəstəliyindən vəfat edir.


Sonxeber.az
Telegramda izləyin
Mədəniyyət   Baxılıb: 1645   Tarix: 10 yanvar 2022  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 051 7028255

Facebookda Paylaş


Tezbazar.az elanlar sayti

Oxşar xəbərlər

.

Afaq Bəşirqızı kimdir? – "Gizli sandığı" olan güclü qadın

" Bioqrafiya" rubrikasında aktrisa, Xalq artisti Afaq Bəşirqızı haqqında məlumat verir. - Afaq Bəşirqızı harada və nə zaman anadan olub?. Afaq Bəşir qızı Səfərova 1955-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub. - Afaq Bəşirqızı harada təhsil alıb?. 1974-1979-cu illərdə İncəsənət Universitetində təhsi

6 dekabr
.

"Məndən üzr istəsinlər, yoxsa polisə müraciət edəcəyəm" - Video

Əməkdar artist İlkin Əhmədova "7 Tamam" proqramında sürpriz edilərək, üçüncü övladının dünyaya gələcəyi haqda məlumat verilib. Xəbəri efirdə öyrənən muğam ifaçısının bu görüntüləri sosial şəbəkədə tənqid edilib. xəbər verir ki, Axşam.az-a açıqlama verən İlkin Əhmədov məsələyə aydınlıq gətirib

29 oktyabr
.

"Günlərlə tiktokda üzdəniraqlara baxanlar bu filmi Azərbaycana yaraşdırmırlar?"

"Öncə bunu qeyd etmək istəyirəm ki, "Sahilsiz Gecə" filmi mənim karyeramda mühüm rol oynayıb. Bu sözü mən hər zaman demişəm və son nəfəsimə qədər də deyəcəm, həyatda əldə etdiyim bütün uğurlara görə Şahmar Ələkbərova borcluyam. Çünki o, məni Zibeyda roluna çəkərək, necə istedadlı bir aktris

8 oktyabr
.

Azərbaycanın Əməkdar incəsənət xadimi DÜNYASINI DƏYİŞDİ - FOTO

Əməkdar incəsənət xadimi, görkəmli musiqişünas, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, professor Sürayə Ağayeva 77 yaşında vəfat edib. Bu barədə APA-ya S.Ağayevanın oğlu Fərid Gülməmmədov məlumat verib. O bildirib ki, bir müddət əvvəl insult keçirərək xəstəxanaya yerləşdirilən S.Ağayevanın səhhəti bir neç

20 oktyabr
.

Həmidə Ömərova: "Oğlum dedi ki, ya o qızla evlənəcəm, ya da heç vaxt ..."

Xalq artisti Həmidə Ömərova ilk dəfə gəlini Züleyxadan danışıb. xəbər verir ki, aktrisa "Evdəkilərə salam" verilişinə gəlini ilə qatılıb. Veriliş zamanı Ömərova gəlinində xeyli razılıq edib. O, oğlu Rəhimin Züleyxanı çox sevdiyini və başqa heç bir qızla evlənmək istəmədiyini bildirib. "Oğlu

8 oktyabr
.

Ruslan Sabirlinin ölüm xəbəri yayıldı - Foto

Aktyor Ruslan Sabirlinin ölüm xəbəri yayılıb. Ölkə.az xəbər verir ki, bu haqda onun sosial şəbəkə hesabında paylaşılıb. "Sevimli aktyorumuz, Allah rəhmət eləsin. Ruslan Sabirli" deyə, sənətçinin İnstaqram hesabının hekayə bölümündə yazılıb

25 oktyabr
.

Dünya liderləri Bakıda onları izlədilər - Video - Fotolar

Məlum olduğu kimi, bu gün Bakıda BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasının (COP29) Liderlər Sammitinin açılış mərasimi keçirilib. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Liderlər Sammitinin açılış mərasimində nitq söyləyib. Daha sonra tədbirin mədəni proqramla

12 noyabr
.

Əhməd Cavadın ailəsində itki

Azərbaycanlı şair Əhməd Cavad və Şükriyyə xanımın ailəsinə ağır itki üz verib. "Qafqazinfo" xəbər verir ki, bu barədə sosial şəbəkədə paylaşım edilib. Mərhum şairin oğlu Aydın Axundzadənin gəlini, Cavad Axundzadənin anası Südabə Axundzadə vəfat edib

21 oktyabr
.

Mənsum İbrahimovdan Təyyarın oğluna qadağa

Əməkdar artist Təyyar Bayramov uzun müddət sonra ilk dəfə oğlu Kənan Bayramovla efirə çıxıb. Axşam.az xəbər verir ki, xanəndənin ad gününə həsr edilən "Qonaqcanlı"da oğlu studiyaya gələrək, onunla birlikdə mahnı oxuyub. T.Bayramov "Dəvət etmisiniz, amma Kənanın mənimlə oxumasına hələ ço

17 sentyabr