"Süni intellekt təkcə təhsildə deyil, digər sahələrdə də problem kimi qarşılanmaqdadır" - TƏHSİL EKSPERTİ

"Ümumiyyətlə, süni intellekt təkcə təhsildə deyil, digər sahələrdə, eyni zamanda elmdə də problem kimi qarşılanmaqdadır. Mütəxəsislər, xüsusən də, İT mütəxəsisləri bunu yaxın gələcək üçün bir o qədər də ciddi problem hesab etmirlər. Çünki, elə proqramlar var ki, onlar süni intellektdən istifadəni anında aşkarlaya və bunu asanlıqla ayrd etmək qabliyyətinə malikdilər. Təbii ki, bu daha geniş müstəvidə və daha ciddi arealda tətbiq olunması gərəkən bir məsələdir. Bura elmi müəssisələr, elmi tədqiqat instutları, elmi işlər, elmi nəşriyyatlar aiddir. Amma, məhz məktəb daxilində şagirdlərin süni intellektdən istifadə edib- etməməsini necə aşkarlamaq olar, burada məsələ biraz fərqlidir. Təbii ki, burada da hər şey müəllimdən asılıdır. Müəllimlər, xüsusi proqramlardan istifadə edərək şagirdin işinin plagiyat olub olmadığını aşkarlaya bilər".

Bu sözləri Sonxeber.az-a təhsil eksperti Elmin Nurizadə danışıb.

O, açıqlamasında qeyd edib ki, süni intellektin özünü təqdimetmə mexanizmi var və onu aşkar etmək çətin deyil:

"Lakin, təbii ki, süni intellektdən əsas mənbə kimi istifadə edib, oradan əsas faktları əldə etmək olar. Amma, bizim bəzi ekspertlər kimi sualı süni intellektə yönləndirərək cavabı da olduğu kimi götürüb istifadə etmək, bu artıq doğru deyil və arzuolunmaz bir məsələdir. Bu gün orta yaşlı və yaşlı nəsil bunu edirsə, uşaqlarında bunu etməməsi mümkün deyil. Açığı, özüm belə halın şahidi olmamışam, amma eşitdiyim və bildiyim qədəri ilə şagirdlərdən daha çox tələbələr bu haldan sui istifadə edirlər. Biz böyük məmnuniyyətlə bu halın qarşısını almaq uğurunda çalışmalıyıq. Çünki, bu bir o qədər də çətin deyil. Xüsusi antiplagiyat proqramları var, onlardan istifadə edilməlidir. Eyni zamanda insan zehni hər şeyi ayrd edə bilir. Məsələn, mən sizin qarşınıza xəbərdar olmadığınız bir sahə ilə bağlı mətn qoysam, siz 5 dəqiqə ərzində ayrd edə bilərsiniz ki, bunun hansı süni intellekt vasitəsi ilə yazılıb, hansı isə müəllifin öz yazısıdır. Çünki, süni intellektin özünü təqdimetmə mexanizmi var və bu bir-birinə oxşardır. Onu aşkarlamaq çətin deyil. Burada, əsas məsələ, müəllimlərin daha istəkli davranması lazımdır. Müəllimlər, öz şagirdlərini, onların nəyə qadir olduğun hər kəsdən yaxşı bilir. Yəni, "yolaverdi" prinsipindən istifadə edilməməlidir. Biraz diqqətli olmaqla, daha dəqiq nəzər yetirməklə doğru olanı aşkarlamaq mümkündür. Amma, bir daha qeyd edirəm, süni intellekt vasitələrindən də təbii ki, istifadə edə bilərik, oradan dataları əldə edib, onu öz mətnimizdə istifadə edə bilərik. Amma bütünlüklə oradan istifadə yolverilməzdir".

Telegramda izləyin